ภาษาอีสานทั้งหมด 5916 - 5925 จาก 17431
-
ฮ่อน
แปลว่า : ร่อนเร่ อาการที่จิตร่อนเร่ไปตามอารมณ์ภายนอก เรียก จิตฮ่อน อย่างว่า เทื่อนี้การพี่เพี้ยงเทียมท่อธรณี ยาว่าเฮียมพาโลเลสสะหาวหาน้อง ดวงคมเพียงพระกูแยงยังแว่น จิตพี่เฮฮ่อนดิ้นกระหายข้อนขาดขวัญ (สังข์). -
ฮ้อน
แปลว่า : มีความรู้สึกตามผิวหนังเหมือนถูกไฟไหม้ เรียก ฮ้อน เช่น ฮ้อนกาย ฮ้อนใจ ฮ้อนแดด ฮ้อนลม ฮ้อนไฟ อย่างว่า ทุกส่ำเชื้อนางนาฏเฮือนหลวง เอากันกองท่าวเททวงฮ้อง ภูมีฮ้อนเฮืองเสียงฮ้องฮ่ำ บัดนี้เสียแก่นต้นเสมอขว้ำขอบเมือง แลนอ (สังข์). -
ฮัก
แปลว่า : ดอกรัก ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง ดอกสีขาว ใช้ร้อยพวงมาลัย เรียก ดอกฮัก. -
ฮัก
แปลว่า : ชอบอย่างผูกพันพร้อมด้วยชื่นชมยินดี เรียก ฮัก อย่างว่า ร้อยเทศท้าวเต้าส่งหมายสาร ภูมีฮักบ่วางไปได้ พระก็ยกยอดแก้วไว้เกิ่งนครขวาง (สังข์). -
ฮ้อย
แปลว่า : มาตราชั่งน้ำหนักแบบโบราณคือน้ำหนักสิบบาทเป็นหนึ่งฮ้อย หนักแปดฮ้อยเป็นหนึ่งชั่ง หนักสิบชั่งเป็นหนึ่งหมื่น หนักสิบหมื่นเป็นหนึ่งแสน. -
ฮ้อย
แปลว่า : ร้อย การนับสิบถึงสิบครั้ง เรียก ฮ้อย ธูปร้อยดอก เรียก ธูปฮ้อยเล่ม เทียนร้อยเล่ม เรียก เทียนฮ้อยเล่ม อย่างว่า ประดับเครื่องพร้อมแถวถี่ถันงาม พรายพรายใสส่องคำเงาแก้ว จอมก็ตามคลองเบื้องบูฮาณเถ้าเก่า แต่งเครื่องแล้วหลายฮ้อยเฮือคำ (ฮุ่ง). -
ฮ้อย
แปลว่า : หัวหน้า ประธาน ผู้ใหญ่ผู้ที่คณะเลือกให้เป็นใหญ่ในเวลาไปซื้อขายต่างถิ่น เรียก นายฮ้อย คนอีสานสมัยโบราณมักจะไปค้าขายต่างถิ่น ในการไปแต่ละครั้งจะเลือกหัวหน้าหนึ่งคนเพื่อควบคุมและดูแลป้องกันภัยอันตราย. -
ฮ้อย
แปลว่า : ร้อย เรียกการเย็บปักถักร้อยว่า ฮ้อย คือใช้ด้ายและเข็มร้อยให้ติดกัน เช่น ร้อยดอกไม้ อย่างว่า ลางพ่องเกาะเกี่ยวนิ้วในพุ่มพันเสนห์ ชายฮามเฮียงยาดชอนชิงฮ้อย นางคราญต้านเตินเขาข้าหนุ่มให้ฮีบฮ้อยดวงเข้มขาบถวาย (สังข์). -
ฮ้อยปลา
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้เถาชนิดหนึ่ง เรียก เครือฮ้อยปลา. -
ฮ่อยฮ่อย
แปลว่า : เรียกอาการเจ็บปวดไม่มากแต่ไม่หาย นอนหลับตื่นขึ้นมาก็ยังปวด เรียก ปวดฮ่อยฮ่อย เจ็บฮ่อยฮ่อย ก็ว่า.