ภาษาอีสานหมวด "ก" 1271 - 1280 จาก 1872
-
กุง
แปลว่า : ไม้พลวง ชื่อพรรณไม้ขนาดใหญ่ชนิดหนึ่ง เรียก ต้นกุง. -
กุ้ง
แปลว่า : คนหลังคดเรียก คนหลังกุ้ง คนคดในข้องอในกระดูก โบราณเปรียบเหมือน กุ้ง อย่างว่า อัศจรรย์ใจกุ้งกุมกินปลาบึกใหญ่ ปลาซิวไล่แข้หนีไปซ้นหลืบหีน เอี่ยนเปิดน้ำหนีจากวังตม มันไปแปลงฮวงฮังอยู่เทิงปลายไม้ (ปัญหา). -
กุโงก
แปลว่า : นกยูง ชื่อนกขนาดใหญ่ชนิดหนึ่งขนงามเป็นสีเลื่อม ขนหางเป็นแวว เรียก กุโงก ยกยูง ก็ว่า อย่างว่า ฟังยินกุโงกฮ้องเฮียงแม่มยุรา พุ้นเยอ (สังข์). -
กุจฉินารายณ์
แปลว่า : ชื่อเมืองสมัยโบราณเมืองหนึ่งในเขตจังหวัดกาฬสินธุ์ปัจจุบันเรียก อำเภอกุฉินารายณ์. -
กุญแจ
แปลว่า : ลิ่มไลโบราณเรียก กุญแจ กะแจ ก็ว่า อย่างว่า บาก็ทวยมือม้างกระดานหนาหนักหมื่น ศรเสียบล้ำกระแจฟ้งหลูดไล (สังข์). -
กุญชร
แปลว่า : ช้าง (ป.) ช้างตัวผู้เรียก ช้างพลาย ช้างตัวเมียเรียก ช้างพัง อย่างว่า กุญชรช้างพลายสารเกิดอยู่ป่า ยังได้มาอยู่บ้านเมืองกว้างกล่อมขุน กุญชรช้างอัศดรคุณมาก ก็หายากแท้ทั่งค้ายบ่มี ส่วนว่ายูงยองฮิ้นฝูงไฮเฮือดใต่ บ่ห่อนขี้ไฮ้หาได้คู่เฮือน (ย่า). -
กุญชรราช
แปลว่า : พระยาช้าง พระยาช้างเรียก กุญชรราช อย่างว่า ฟังยินเสียงกรนก้องพระมุณเทียรทีโทด คือคู่กุญชรราชฮ้องเสียงก้องดั่งบน แท้แล้ว (สังข์). -
กุญชโร
แปลว่า : ดาวช้าง อย่างว่า ออระไหม่หน้าท้าวทอดเนานอน คนิงจอมคุณบ่เต็มตาได้ คบหนึ่งวีค่างค้ายกุญชโรเงยเงิกเสียงไก่แก้วขันค้อยฮุ่งจวน (สังข์). วี หมายถึง ดาววี ค่าง หมายถึง ดาวหมากค่าง กุญชโร หมายถึง ดาวช้าง. -
กุฏโฏ
แปลว่า : ไก่ (ป.กุกกุฏ) ไก่มี ๒ จำพวก จำพวกเกิดในบ้าน เรียก ไก่บ้าน จำพวกเกิดในป่า เรียก ไก่ป่า กุฏโฏ กุตโต ก็ว่า อย่างว่า ฟังยินกุตโตฮ้องเสียงนันเนืองป่าหมาจอกฮ้องดังก้องทั่วดง (กลอน). -
กุด
แปลว่า : หนองน้ำที่กว้างและยาว ต่อมาตื้นเขินขาดเป็นห้วงๆ ห้วงที่ขาดนี้แหละเรียก กุด เช่น กุดตอ กุดโดน กุดจับ กุดปลาขาว กุดศรีมังคละ.