ภาษาอีสานหมวด "ก" 1291 - 1300 จาก 1872
-
กุบ
แปลว่า : ต่อสู้โดยไม่ถอยเรียก กุบ เช่น ชกเอาชีวิตเป็นประกัน เรียก กุบกัน ควายชนไม่ถอย เรียก กุบกัน. -
กุม
แปลว่า : จับเอาโดยที่ผู้จับทำความผิดอย่างว่า มันก็คึดฮ่ำเผี้ยนผยองเต้นเปิบกุม (สังข์). -
กุม
แปลว่า : กอดรัด อย่างว่า ยักษ์ใหญ่ย้ายทยานฮอดปุนเปือง กุมเอานางนงพราวพรากพลพลันได้ มันสยองตนขึ้นเวหาปอมเมฆ อุ้มอ่อนแก้วสะแคงตุ้มต่อมขวัญ (สังข์). -
กุม
แปลว่า : ตายกลม เวลาคลอดลูก ทั้งแม่และลูกตายพร้อมกัน เรียก ตายกุม. -
กุ่ม
แปลว่า : กุ่มน้ำ ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง เกิดตามริมน้ำ ก้านหนึ่งมีสามใบ ใบใช้ดองกินได้ เรียก ส้มผักกุ่ม อย่างว่า กกเบ็นน้ำกุ่มก่ามคลุมเครือ เจือระเนือติดป่าบอนปลาบ้อน (กาเผือก). -
กุ่ม
แปลว่า : ชื่อปลามีเกล็ดชนิดหนึ่ง คล้ายปลาตะเพียน แต่เล็กกว่าและเกล็ดถี่กว่า อย่างว่า บ้านข้อยพุ้นดินดำน้ำชุ่ม ปลากุ่มบ้อนคือแข้แกว่งหาง ปลานางบ้อนคือขางฟ้าหลั่น จักจั่นฮ้องคือฆ้องลั่นยาม (กลอน). -
กุ้ม
แปลว่า : กองข้าวเปลือก ข้าวเปลือกที่ตีแล้วกองไว้ในลาน เรียก กุ้มเข้า ชาวอีสานเมื่อเสร็จจากทำนาแล้ว จะเอาข้าวเปลือกมารวมกันทำบุญ เรียก บุญกุ้มเข้าใหญ่. -
กุ้ม
แปลว่า : สั้น ไก่หางสั้นเรียก ไก่กุ้ม อย่างว่า เชื้อชาติหางยาวสนุกแกว่ง เชื้อไก่กุ้มหางก้อมแกว่งบ่คือ (กลอน). -
กุ้ม
แปลว่า : ห้อมล้อม คนที่มีบริวารห้อมล้อมไปไหนมาไหนก็มีคนล้อมหน้าล้อมหลังเรียก กุ้ม อย่างว่า เขาก็เชิญกุมารีสู่ยานคนกุ้ม (กา). -
กุ้ม
แปลว่า : พอ, คุ้ม การหาอาหารมาเลี้ยงปากเลี้ยงท้อง ได้พออยู่พอกิน เรียก กุ้ม อย่างว่า เต่าหากินกุ้มปากเต่า แลนหากินกุ้มปากแลน (ภาษิต).