ภาษาอีสานหมวด "ก" 513 - 522 จาก 1872
-
กระพุม
แปลว่า : มือทั้งสองข้างที่ประนมเข้ากันมีสัณฐานดังดอกบัวตูม เรียก กระพุมมือ อย่างว่า สิทธิการิยะน้อมก้มเกษกนถวาย ยอกระพูมมือนบขาบพระคุณไตรแก้ว ตนตัวข้าขอมอบพระไตรรัตน์ ขอให้เป็นดั่งบัลลังก์คำที่ทะรงพุทโธเจ้า (สิริจัน). -
กระฟืดกระฟาด
แปลว่า : อาการที่โกรธทำกระฟัดกระเฟียด เรียก กระฟืดกระฟาด ฟืดฟาด ก็ว่า. -
กระมัน
แปลว่า : ปลากระโห้ ชื่อปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง มีเกล็ด เรียก ปลากระมัน ปลาค้าวมัน ก็ว่า. -
กระเม่น
แปลว่า : อาการที่กล้ามเนื้อกระตุก เต้นเบาๆ ขึ้นเอง เรียก กระเม่น เป็นเครื่องหมายบอกให้รู้ว่าจะมีโชคหรือเคราะห์ เช่น ตากระเม่น ตาสะเม่น ก็ว่า. -
กระยอม
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้ดอกชนิดหนึ่งบานในฤดูแล้ง มีกลิ่นหอม เรียก ดอกกระยอม กะยอม พะยอม ก็ว่า อย่างว่า โฮยโฮยหอมดอกกระยอมยามแล้ง (กา). -
กระย่อม
แปลว่า : ระย่อม ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่งใช้ทำยาได้เรียก ต้นกระย่อม. -
กระยาง
แปลว่า : นกกระยาง นกที่มีสีขาว หากินปลาตามชายฝั่ง เรียก นกกระยาง นกยาง ก็ว่า อย่างว่า ลำบ่ฟ้อนคือ ไข้บ่คราง คือนกยางหากินเลาะฝั่ง (กลอน). -
กระยาบูชา
แปลว่า : เครื่องกระยาบวช เครื่องสังเวยเทวดา เครื่องบูชาพระเคราะห์ เรียก เครื่องกระยาบูชา เครื่องกิยาบูชา ก็ว่า. -
กระยืดกระยาด
แปลว่า : คนที่ทำการงานชักช้าไม่มันกาลทันเวลา เรียก กระยืดกระยาด อืดอาด ยืดยาด ก็ว่า -
กระลอม
แปลว่า : ชะลอม เครื่องสานด้วยไม่ไผ่ชนิดหนึ่ง สำหรับใส่สิ่งของ มีผักนางอางหญ้า เรียก กระลอม.