ภาษาอีสานหมวด "ก" 593 - 602 จาก 1872
-
กล้อง
แปลว่า : ข้าวที่ตำแล้วยังไม่ได้ซ้อม มีกากปนอยู่มาก เรียก เข้ากล้อง. -
กล้อง
แปลว่า : กระปุกเล็กๆ ทำด้วยดินเผา สำหรับใส่สุราเลี้ยงผี สังเวยเทวดา หรือใช้เรียนธรรม เรียนมนต์ เรียนตำรายา ซึ่งครูจะต้องระบุลงไปว่าต้องจัดเครื่องบูชาครู มีขัน ๕ ขัน ๘ เหล้าก้อง ไข่หน่วย ซวยสี่ ซิ่นผืน แพรวา เงิน ๖ บาท ขันหมากเบ็งซ้ายขวา เหล้าที่เอาใส่ในกระปุกเล็กๆ -
กล้องแกล้ง
แปลว่า : คนที่มีรูปร่างแบบบางร่างน้อย เรียก กล้องแกล้ง ก้องแก้ง ข้องแข้ง ก็ว่า อย่างว่า เจ้าก้องแก้งขึ้นหมากแน่งคือ ชิไว (บ.). -
กล้องขา
แปลว่า : กำไลขา เครื่องประดับขาเรียก กล้องขา หล่อด้วยเงิน คำ หรือทองนาก ทำเป็นรูปกลมหรือสี่เหลี่ยม ชนิดกลวงข้างใน เรียก กล้องขาโข่ง ชนิดไม่กลวงเรียก กล้องขาตัน กอกขา ก็ว่า. -
กล้องแขน
แปลว่า : กำไลมือ เครื่องประดับข้อมือ เรียก กล้องแขน มีทั้งชนิดกลวงและไม่กลวง ชนิดกลวง เรียกกล้องแขนโข่ง ชนิดไม่กลวง เรียก กล้องแขนตัน กอกแขนก็ว่า. -
กลอน
แปลว่า : ไม้ที่พาดบนแปสำหรับวางเครื่องมุงหลังคา เรียก กลอน เช่น กลอนเฮือน กลอนเล้า อย่างว่า บ่เป็นกลอนเฮือนชิให้เป็นกลอนเล้า คันบ่เป็นอันใดแท้ชิถุยลุยลงเป็นไม้ลกไก่ (ผญา). -
กลอน
แปลว่า : เม็ดยาที่ปั้นเป็นก้อนๆ เรียก ยาลูกกลอน อุจจาระที่ติดกันเป็นก้อนแข็งเวลาถ่ายก็ลำบาก เรียก ขี้เป็นลูกกลอน. -
กล่อม
แปลว่า : ทำให้เพลิดเพลินด้วยการขับร้องเรียก กล่อม เช่น เวลาลูกร้องไห้กล่อมให้ลูกหลับ. -
กล่อม
แปลว่า : ประสานเสียงดนตรีให้กลมกลืน เรียก กล่อม อย่างว่า บัดนี้จักกล่าวเถิงภูชัยท้าวเสวยราชเป็งจาล ก่อนแล้ว ภูมีช้อนเชยชมเอื้อมอุ่น พระก็ไสยาสน์ยั้งยามน้อยหนึ่งฝัน (สังข์). -
กล่อม
แปลว่า : บำรุง, ส่งเสริม เช่น ช้างเผือกเกิดในป่ายังมีคนเอามาถวายพระราชามหากษัตริย์ เพื่อส่งเสริมพระบารมี อย่างว่ากุญชรช้างพลายสารเกิดอยู่ป่า ยังได้มาอยู่บ้านเมืองกว้างกล่อมขุน (กลอน).