ภาษาอีสานหมวด "ก" 653 - 662 จาก 1872
-
กลืนลึด
แปลว่า : กลืนโดยไม่เคี้ยวให้แหลกเสียก่อน เรียก กลืนลึดเข้า อย่างว่า แล้วเล่ากลืนกินลึดล่วงลงในท้อง (หน้าผาก). -
กลุ้ม
แปลว่า : ข้าวเปลือกที่นวดแล้วกองไว้ในลาน เรียก กลุ้มเข้า กองเข้า เช่น บุญกลุ้มเข้าใหญ่ กุ้ม ก็ว่า. -
กลุ้ม
แปลว่า : ปิด, บัง การเสกคาถาอาคมปิดบังตามิให้มองเห็น เรียก หล่อมกลุ้ม อย่างว่า ไปกล่อมกลุ้มตาไว้บ่ให้เห็น (สังข์). -
กลุ้ม
แปลว่า : ห้อมล้อม เช่น การแห่เจ้านายจะมีคนไปห้อมล้อมจนมองไม่เห็น เรียก กลุ้ม กลุ้มหุ้ม ก็ว่า อย่างว่า เขาก็เชิญกุมารีสู่ยานคนกลุ้ม (กา). -
กลุ้ม
แปลว่า : ปกคลุม เช่น เวลาฝนจะตกมีเมฆหมอกจนมองไม่เห็นท้องฟ้า อย่างว่า มีแต่เหมือยหมอกกลุ้มกวมกั้งมืดมัว (กา) ทมทมก้องลมนองฟ้าห่วน มารมืดกลุ้มกันเข้าหมื่นแถว (สังข์). -
กวง
แปลว่า : เช่นในเรือนเรียก กวงเฮื้อน ในใจเรียก กวงใจ กวงมโน ก็ว่า อย่างว่า ภูชัยท้าวคนิงฮ่ำในทวง ลอนท่อไสยายังเยืองเฮฮนฮ้อง กวงมโนท้าวยินกระสันง้อมม่วน หลับบ่ได้ดีค้อยฮุ่งดาย (ฮุ่ง). -
กวง
แปลว่า : ไกล ไกลมากเรียก กวงไกล อย่างว่า มหานทีเบญจาอยู่กวงไกลฮ้าย (ลึบ). -
ก่วง
แปลว่า : ใส เช่นน้ำใสเรียก น้ำก่วง จ่วง ก่วงจ่วง ก็ว่า. -
กวด
แปลว่า : เข้มงวด, กวดขัน เช่น สั่งให้ทำงานให้สำเร็จเรียบร้อยและรวดเร็ว เรียก กวด กวดขัน ก็ว่า. -
กวดตวด
แปลว่า : สีคล้ำ เช่น เวลาฝนจะตกเมฆตั้งเค้าท้องฟ้ามืดครึ้ม ฟ้าสีน้ำเงินแก่เรียก ฟ้าแหล้กวดตวด กาดตาด ก็ว่า.