ภาษาอีสานหมวด "ข" 423 - 432 จาก 970
-
ขี้ทักแท่
แปลว่า : ไส้เดือนตัวเล็กเรียก ขี้ทักแท่ ขี้ทักแท่เหมือนไส้เดือน แต่ตัวเล็กกว่า สีจ่อนข้างแดง ชอบอยู่ตามที่ชื้นตามขี้สีก ชอบกัดกินรากพลู -
ขี้ทา
แปลว่า : ดินที่มีธาตุเกลือปน เรียก ขี้ทา เมื่อต้องการเกลือสินเธาว์ ก็เอาดินนี้ไปกรองต้มในหม้อให้เป็นเกลือ. -
ขี้ทูด
แปลว่า : โรคเรื้อน โรคเรื้อนชนิดที่ตีนมือไม่หงิกงอ เรียก ขี้ทูด ชนิดที่ตีนหงิกมืองอ เรียก กุฏฐัง. -
ขี้นก
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง เรียก ต้นขี้นก. -
ขี้นาก
แปลว่า : ชื่อพืชชนิดหนึ่ง เกิดตามท้องนา เรียก ขี้นาก. -
ขี้นาก
แปลว่า : ชื่อแมลงชนิดหนึ่งในจำพวกชันโรง แต่ตัวเล็กกว่า ชอบตอมคน ตอมวัวควาย เรียก แมงขี้นาก. -
ขี้นาก
แปลว่า : ชื่อต้นไม้ชนิดหนึ่ง เปลือกมีรสฝาด ใช้แทนสีเสียดได้ เรียก ต้นขี้นาก. -
ขี้แบ้
แปลว่า : บัวผัน บัวผันเรียก บัวขี้แบ้ อี่แบ้ ก็ว่า บัวชนิดนี้มักเกิดตามหนอง อย่างว่า บัวขี้แบ้มาเกิดกลางหนอง บัวทองมาเกิดก้ำหัวสวนบ้านเก่า ที่เลิ๊กมาแล่นตื้นชิไปห้งบ่อนเขิน (ปัสเสน). -
ขี้โผ้
แปลว่า : พุงโร คนที่มีแขนขาเล็ก แต่พุงโต เรียกคนขี้โผ้ อีกอย่างหนึ่งคนที่กินข้าวน้อยแต่กินกับมาก เรึยก คนกินโผ้ ขี้โผ้ ก็ว่า. -
ขี้โพ่
แปลว่า : หนทางที่เป็นโคลน มีน้ำขังเป็นแอ่ง วัวควายขี้เยี่ยวใส่ทำให้น้ำเน่าเสีย ที่เช่นนี้เรียก ขี้โพ่ ขี้ตมโพ่ ก็ว่า.