ภาษาอีสานหมวด "ต" 201 - 210 จาก 779
-
ตัน
แปลว่า : ไม่ทะลุเรียก ตัน เช่นคิดไม่ออกเรียก ตันใจ ยิงไม่ออกเรียก ตันปืน บังหน้าเรียก ตันหน้า อย่างว่า เถิงผากว้างวงศ์ระวังเมฆ ผาใหญ่ตั้งตันหน้าโยชน์ยาว (สังข์). -
ตั้น
แปลว่า : อวบอั๋น แน่น คนที่มีร่างกายอวบอั๋น เรียก แข้นอั้นตั้น. -
ตั๊บ
แปลว่า : เสียงดังอย่างนั้น เช่นเสียงที่เกิดจากเด็ดหญ้าขาดดังตั๊บ. -
ตับเต่า
แปลว่า : ชื่อแมลงปีกแข็งชนิดหนึ่งอาศัยอยู่ตามหนองน้ำ เรียก แมงตับเต่า. -
ตับเต่า
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้ขนาดกลางชนิดหนึ่ง ใบด้านหน้าเป็นมัน เรียก ต้นตับเต่า ใช้ทำยาได้. -
ตัว
แปลว่า : รูป ตน ตนเอง คนหรือสัตว์เรียก ตัว เรียก โต ก็มี อย่างว่า โตบ่ช่างว่าไม้บ่เหนียว โตหีเคียวว่ากรรมก่อนกี้ (ภาษิต) กินเข้าโตโสความเพิ่น (ภาษิต) โตบ่ตายยังคำพันหนึ่ง (ภาษิต). -
ตั้ว
แปลว่า : ข้น ไม่มีน้ำ อาหารที่ข้นเรียก อาหารแข้น ข้นจนไม่มีน้ำเรียก แข้นอั้วตั้ว เมื่อธาตุสี่จะแตกดับจะมีสภาพเหมือนกัน คือไม่รู้สึกทุกข์สุข ตอนนี้เรียก เวทนาตั้ว อย่างว่า ปางนี้เวทนาตั้วตนเฮียมจตุฆาต (ผาแดง). -
ตั๋วะ
แปลว่า : โกหก พุดปด พุดเท็จ พูดโกหกหลอกลวง เรียก ตั๋วะ อย่างว่า อย่ามาตั๋วะให้หล้มตกหล่มดินทราย ตั๋วะให้กำดินทรายหว่านลงในน้ำ เฮ็ดให้เฮียมหลงหล้มตกตมทังหล่ม ตั๋วะให้คาดลาดล้มกลางบ้านมื่นชะเล (ผญา). -
ตา
แปลว่า : ตาหรี่เรียก ตาหิบ ตาเขหรือตาเหล่เล้กน้อยเรียก ตาหลิ่ว ตาเหลือกเรียก ตาเหลิน ตามีนัยน์ตาข้างเดียวเรียก ตาเอก ตาบอดตาใสเรียก ตาแจ้ง อย่างว่า ตาบอดแจ้งบ่ฮู้ฮ่อมทางเดิน คันบ่แยงเงาหินชิบอดตายเท่าเถ้า (ภาษิต). -
ต่า
แปลว่า : ตะกร้าเรียก ต่า กะต่า ก็ว่า อย่างว่า บาคราญสานต่าบุงเบียนด้ง (ผาแดง). ข้าสิบครัวใช้กินให้แหลก แขกขึ้นเฮือนเอาไม้กวาดลงล่าง กะต่าห่างงุมไว้ให้ถี่ วอกชิหนีให้ผูกวอกไว้ ลิงชิหนีให้ผูกลิงไว้ ผูกได้แล้วให้ไปไหว้สัพพัญญู แม่นว่าเฮียนพันครูก็ดั่งเดียวกัน.