ภาษาอีสานหมวด "ต" 261 - 270 จาก 779
-
ต่าว
แปลว่า : กลับ กลับ คืนมา เรียก ต่าว อย่างว่า บัดนี้เหมิดบาปเบื้องหายเสี้ยงต่าวมา (กา) วจนังน้อมธรงธรรมทักเถี่ยว ฝูงพี่พร้อมกันตั้งต่าวมาแล้วรือ (สังข์). -
ต่าว
แปลว่า : ตำข้าวเปลือกครั้งที่ 2 เรียก ตำเข้าต่าว ต่าว ก็ว่า ปักดำครั้งที่ 2 แทนต้นข้าวที่ตายไป เรียก ดำนาต่าว ดำต่าว ก็ว่า. -
ต้าว
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง ลำต้นคล้ายต้นแต้ว (ติ้ว) เรียก ต้นต้าว. -
ต้าว
แปลว่า : เอามือบิดอย่างแรงที่ผิวหนัง เรียก ต้าว. -
ตาวเซ็ง
แปลว่า : ง้าวชนิดดีเรียก ตาวเซ็ง อย่างว่า บาศรีเปลื้องตาวเซ็งระวังราช (สังข์) อาชาไนยเปลื้องตาวเซ็งสะเด็นหลูด (กา). -
ตาวแวง
แปลว่า : ตาวหรือง้าว มี 2 ชนิด คือชนิดแหลมและไม่แหลม ชนิดกกและปลายแหลมเหมือนใบแวง เรียก ตาวแวง หรือ ง้าวแวง อย่างว่า หลายถันถ้องตาวแวงระวังราช คนคั่งเท้าโฮงฮ้านลุ่มเทิง (สังข์). -
ตาวแสง
แปลว่า : ง้าวชนิดดีเรียก ตาวแสง อย่างว่า บายตาวแสงเสียบคอมอระเมี้ยน (กา) ตาวเซ็งและตาวแสงนี้เข้าใจว่า คนโบราณจำพวกนักรบได้ตั้งดาบที่ดีมีฤทธิ์เดช เมื่อใช้รบแล้วได้ชัยชนะ จึงเรียก ตาวเซ็งบ้าง ตาวแสงบ้าง เพื่อให้เห็นความศักดิ์สิทธิ์. -
ตาเวา
แปลว่า : ดุเหว่า นกดุเหว่าเรียก นกตาเวา กาเวา ก็ว่า นกจำพวกนี้มีสีดำ ตัวเมียสีน้ำตาลแก่ อย่างว่า เขือเยียะคืนคอบน้าแวนว่าทุกอัน ดูดั่งทวงหลานเจ็บบ่วายแวนข้อง แต่นั้นผันลวาข้ามเขาเขียวคืนเล่า ดีแต่ตาเวาฮ่ำฮ้องเฮียวไม้ส่งเสียง (ฮุ่ง). -
ตำ
แปลว่า : เดินสะดุดตอ เรียก ย่างตำตอ ตำสะดุด ก็ว่า เดินชนกัน เรียก ย่างตำกัน ปะทะกัน หรือกระทบ เรียก ตำกัน โขลกพริกเรียก ตำแจ่ว. -
ต่ำ
แปลว่า : กำดัด เด็กประพฤติตัวเยี่ยงคนหนุ่มสาว อย่างว่า ผักอิตู่เตี้ยต้นต่ำใบดก กกบ่ทันฝังแหน้นสังมาจีจูมดอก ฮากบ่ทันหยั่งพื้นสังมาปลิ้นป่งใบ (ผญา).