ภาษาอีสานหมวด "ต" 381 - 390 จาก 779
-
เต็ม
แปลว่า : ไม่พร่อง, เต็มที่ อย่างว่า พลถือด้ามเต็มนานองเครื่อง คื่นคื่นเข้าเชียงล้านเมื่อแลง (สังข์). -
เตย
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้จำพวกหนึ่งมี ๒ ชนิด คือเตยหนามและเตยหอม เตยหนามชนิดใบยาว คล้ายลำเจียก ใช้ทำเสื่อ ทำกระสอบ อีกชนิดหนึ่งใบเล็กไม่มีหนาม มีกลิ่นหอม เรียก เตยหอม ใช้อบอาหารหรือขนมให้มีรสหอม อย่างว่า มีหมู่เตยตาวค้อเกียงลมเลียนตาด (กา). -
เต้ย
แปลว่า : ทำนองลำชนิดหนึ่ง เป็นลำยาวแบบกลอนสั้น คล้ายกับผญา แต่มีชื่อเรียกต่างๆ เช่น เต้ยพม่า เต้ยมอญ เต้ยหัวดอนตาล คงจะเปลี่ยนเป็นชื่อที่อยู่ของผู้ลำมากกว่า เพราะกลอนที่ลำนั้นก็เป็นแบบลำลาวทั้งสิ้น เรียก ลำเต้ย. -
เต้ย
แปลว่า : พูดเกี้ยว การไปพูดเกี้ยวสาว เรียก ไปเต้ยสาว. -
เตอ
แปลว่า : ลู่ไป ต้นข้าวที่ถูกลมพัดล้มไปทางเดียวกัน เรียก ล้มเป็นเตอ. -
เต้อ
แปลว่า : ซีด, เหลือง, ไม่สด คนหน้าซีดเรียก คนหน้าเต้อ อย่างว่า สีหมากหว้าชมพูหายาก สีม้อนเต้อหาได้คู่ยาม (กลอน). -
เตอเยอ
แปลว่า : ค้างเติ่ง สิ่งใดที่ทำไม่เสร็จปล่อยค้างไว้เป็นแรมปี เช่นสานจ่อหรือกะด้งไม่เสร็จค้างไว้บนขื่อ อย่างว่า ค้างเตอเยอแม่นกระด้งค้างข่วน กระด้งค้างข่วนให้สูม้วนสะเยอ จักตอกเปอเคอแม่นตอกไม้ไผ่ สานปลิ้นสานไป่ข้วมห้ายอสอง ตามทำนองเขาจั่งว่ากระด้ง (กลอน). -
เตอะ
แปลว่า : สวะที่ลอยไปตามน้ำ เรียก เตอะ ขี้กะเตอะ ก็ว่า อย่างว่า แก้มเปิ่นเวิ่น แก้มเจ้าเปิ่นเวิ่น ขี้กะเตอะวังเวินไหลเซาะน้ำเซินอยู่ย้าวย้าว (กลอน). -
เตอะ
แปลว่า : กรอง เอาผ้ากรองน้ำเรียก เตอะน้ำ กรองขนมจีน เรียก เตอะเข้าปุ้น. -
เตอะ
แปลว่า : เดาะลิ้น เดาะลิ้นเรียก เตอะปาก อย่างว่า มันเล่าทำปาฎิหารย์เข้มขึงตาเตอะปาก คีงเขือกฮ้อนกำก้าวคืดคึง เมื่อนั้นเวสสุวัณท้าวโกธากริ้วโกรธ พระก็เตอะปากง้ำปานฟ้าผ่าเผลียง (สังข์).