ภาษาอีสานหมวด "น" 131 - 140 จาก 476
-
นาเรศ
แปลว่า : นางสาว นาง ผู้หญิง อย่างว่า เพราะเพื่อนาเรศเนื้อธรงเพศมายา (กา). -
นาว
แปลว่า : มะนาว ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง ผลกลม ไม่ว่าสุกหรือดิบมีรสเปรี้ยว เรียก หมากนาว นาว ก็ว่า อย่างว่า ที่นั้นเป็นป่าไม้หวานส้มเว่อนาว (กา) คิ้วก่องส้วยฉันสิ่งกงพระราม ทรงลีลาเคี่ยมนมนาวตั้ง กระจอนกวมแก้ม ไกวแดดาลสวาท เล็งล่ำแท้ตาพลั้งพาดไหล (ฮุ่ง). -
น้าว
แปลว่า : เหนี่ยว โน้ม ดึง อย่างว่า เมื่อนั้นองค์เสถียรไท้เทวีวอนว่า ขอแก่ภูวนาถน้าวตนข้าขอดตาม แด่ถ้อน (สังข์). -
นาวกาน
แปลว่า : ต้นนาวกาน อย่างว่า ผูผางค้อนาวกานก้านเกษ (กา). -
นาวา
แปลว่า : เรือ เรือเรียก นาวา (ป.) อย่างว่า นาวาล้ำลำงามดูอาจ คันบ่พายถ่อเท้าบ่มีได้แล่นไป (กลอน). -
น้ำเกี้ยง
แปลว่า : ต้นรัก ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่งยางสีดำ ใช้กระบอกไม้ไผ่เสี้ยมปากรองเอายาง ยางน้ำรักนี้เรียก น้ำเกี้ยง ใช้ประโยชน์ได้หลายอย่างเช่น ทาแอบ ทาโอก ทาพระพุทธรูปก่อนจะปิดทอง เอาน้ำเกี้ยงทาลงพื้นก่อนแล้วทาน้ำหาง (ชาด) เวลาปิดทองน้ำหางจะทำให้ทองสีเหลืองอร่าม. -
น้ำคัน
แปลว่า : โรคชนิดหนึ่ง เปื่อยตามง่ามมือ ง่ามเท้า มีน้ำเหลืองไหลออก เรียก โรคน้ำคัน. -
น้ำคาวปลา
แปลว่า : น้ำที่ค้างอยู่ในมดลูกของผู้หญิงเมื่อคลอดลูกแล้ว. -
น้ำจั้น
แปลว่า : น้ำที่ไหลซึมออกมาจากริมตลิ่งหรือบ่อตื้นๆ เรียก น้ำส้างจั้น. -
น้ำไชยบาน
แปลว่า : น้ำสาบาน น้ำสาบานที่ทำพิธีปลุกเสกเพื่อให้ข้าราชการดื่มกินในวันขึ้นปีใหม่ เรียก น้ำไชยบาดาล น้ำซื่อน้ำตรง น้ำสาบาน น้ำพิพัฒน์สัตยา ก็ว่า.