ภาษาอีสานหมวด "พ" 411 - 420 จาก 663
-
โพ่
แปลว่า : แตกตื่น การแตกตื่นตกใจของนกแล้วบินไปพร้อมกันเรียก แตกโพ่ อย่างว่า จอแจฮ้องเฮียวโพแตกโพ่ วอกแวกหวึ้นเย็นสมิ้งมิดดี ดูดาวดั้งเทิงหัวคนละผู้พุ้นกะชู้พี้กะชู้คือไม้ง่าบ่มี (ผญา). -
โพง
แปลว่า : คนที่ชอบกินของดิบ เช่น กบดิบ เขียดดิบ ลาบดิบ ลาบเลือดดิบ นานเข้ากินของสุกไม่ชอบ เลยเกิดเป็นเป้า คือ ลักกินของดิบ โบราณเรียกคนชนิดนี้ว่า ผีเป้า ผีโพง คือลักกินของดิบของดาย. -
โพง
แปลว่า : พอง โรคที่ทำให้พุพองขึ้นตามแข้งขา หูตา เรียก โพง เช่น แข้งโพง ขาโพง อย่างว่า ตีนโพงพื้นหมหนองเป้เปื่อย (กาไก). -
โพงยา
แปลว่า : น้ำเหล้าโบราณเรียก โพงยา อย่างว่า โพงยายายแจกไลลงล้น คนกลมก้ามกินเมาทุกที่ เจ้าลุ่มฟ้าเตินเหล้นม่วนเมือง (สังข์). -
โพด
แปลว่า : เลย เกิน กินเกินเรียก กินโพด นอนเกินเรียก นอนโพด พูดเกินเรียก เว้าโพด ทำอาหารใส่เกลือเกินเรียก โพดเกลือ ใส่ปลาร้าเกินเรียก โพดปลาแดก อย่างว่า เถ้าแถลงพ้นโพดความ (สังข์) ชื่อว่าผิดโพดพ้นนักขิ่นขอวอนไว้ก่อน ตางดูใจใช่อันดีฮ้าย ฟังกลอนอั้วอามคายขานขอบ เฮาพี่น้องทังค้ายคู่คน (ฮุ่ง). -
โพน
แปลว่า : กลองตะโพน ชื่อกลองชนิดหนึ่ง ใช้หนังหุ้มสองหน้า เรียก กลองโพน กลองตะโพน ก็ว่า อย่างว่า ตะโพนพิณไค้สวนไลเค้าคื่น แพงมาศผู้องค์อ้วนออกสถาน (สังข์). -
โพน
แปลว่า : ดินที่พูนกันขึ้นสูงเรียก โพน ดินที่ปลวกนำมาพูนขึ้นเรียก ดินโพน อย่างว่า จอมปลวกอ้นขุดก่นเป็นโพน แม่นชิเป็นโพนสูงชั่วไกลเห็นแจ้ง คันบ่มีสาขาไม้ใบเขียวปกห่อ ก็บ่ดูอาจแท้โพนนั้นเปล่าแปน (กลอน) น้ำบ่ไหลท่อก้อยคือเอาน้ำขึ้นสู่โพน (กาไก). -
โพ่น
แปลว่า : พุง พุงพะวาย เรียก โพ่น ขี้โพ่น ก็ว่า อย่างว่า ง้าวผ่าท้องสาวใส้โพ่นพุง (เวส-กลอน). -
โพนโดก
แปลว่า : นกโพระดกเรียก นกโพนโดก นกก้นโดก นกกะโดก ก็ว่า อย่างว่า โพนโดกฮ้องคณาขุ้มขาบเขียว (กาไก). -
โพ่โพ่
แปลว่า : เสียงตบมือ อย่างว่า โพ่โพ่พร้อมภายลุ่มตบมือ ทิวแพนคำเลื่อนบังบาท้าว (ฮุ่ง).