ภาษาอีสานหมวด "ห" 141 - 150 จาก 1363
-
หนอง
แปลว่า : แอ่งน้ำ เรียก หนอง เช่น หนองโน หนองแปน หนองจิก หนองฮัง อย่างว่า ฝูงนี้เคยเลียบน้ำซอนซอกชานหนอง สูหากชุมชาวเดียวอย่าปองเป็นแพ้ กันเนอ ฝูงนั้นแกงกดเอี้ยงอำพาโพนโดก เปล้าป่าวไม้ลอลั้วบ่างบน (สังข์). -
หน้อง
แปลว่า : ชื่อไม้เถาชนิดหนึ่ง ยางเป็นพิษร้ายแรงมาก เรียก เครือหน้อง ใช้ยางหน้องผสมกับอย่างอื่นทำเป็นยาพิษ เอาลูกศรหรือลูกธนูจุ่มยาพิษนี้ ใช้ยิงสัตว์ป่า หรือใช้ยิงคนในเวลารบ ยามีพิษร้ายแรงมาก ถ้าแก้ทันก็หาย อย่างว่า ท้าวก็เจ็บแสบฮ้อนศรหน้องผ่าทวง (ผาแดง) ยานี้เขาจุ่มที่ปลายลูกธนูแล้วยิง เรียก ธนูแต้มหน้อง. -
หน้อง
แปลว่า : พูดเพี้ยน พูดเสียงยาว เช่น พูดเสียงเอกเป็นเสียงโท เรียก เว้าหน้องแนว หน้งเนว ก็ว่า เช่นคนจังหวัดสุพรรณบุรีพูด. -
หนอนตายอยาก
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง ใช้กำจัดตัวหนอนได้ดี เช่น ถ้าหนอนกินปลาแดก เอาใบขี้หนอนลงในไหหนอนจะตายหมด จึงเรียกใบไม้ชนิดนี้ว่า ใบขี้หนอน หนอนตายยาก ก็ว่า. -
หน่อแนว
แปลว่า : ลูก หลาน เหลน เชื้อสาย เหล่ากอ เรียก หน่อแนว อย่างว่า ควรแก่ก้ำกิ่งเนื้อนามหน่อโพธิญาณ บุญเพ็งผายผาบเอาดายได้ (สังข์). -
หนอย
แปลว่า : นิดหนึ่ง น้อยหนึ่ง ไม่มาก ประเดี๋ยว ไม่ช้า ไม่นาน เช่น นิดหนึ่ง น้อยหนึ่ง ใช้เวลาประเดี๋ยว ไปไม่ช้าไม่นาน ว่า หนอยหนึ่ง. -
หน่อย
แปลว่า : นิด น้อย. -
หนักกาย
แปลว่า : การแบกของหนัก หามของหนัก ยกยอของหนัก เรียก หนักกาย. -
หนักหน้า
แปลว่า : มีภาระที่จะต้องทำเพิ่มขึ้นโดยลำดับ. -
หนักหนิ่น
แปลว่า : อ่อน นุ่ม นิ่ม ร่างกายของหญิงมีลักษณะอ่อนนุ่มนิ่ม ควรแก่การจับต้อง เรียก หนักหนิ่น อย่างว่า หนักหนิ่นเนื้อสาวแกว่งไกววี แจนแจนสาวสนมนั่งนำเทียมใกล้ คนดีเถ้าหาญพายอ้ายคว่าง ให้แต่งเมี้ยนเมือพร้อมคู่คน (ฮุ่ง).