ภาษาอีสานหมวด "ห" 771 - 780 จาก 1363
-
แห้ง
แปลว่า : ไม่สด ไม่แจ่มใส ไม่เปียก ไม่มีน้ำ ดอกไม้ไม่สด เรียก ดอกไม้แห้ง อย่างว่า เมื่อนั้นอาก็โลมเอาน้อยนงเยาว์ไปซ่อนไว้ที่กองดอกไม้เหยแห้งขอกเสา (สังข์). -
แห้งเหือด
แปลว่า : คอยแห้งหายไป เหือดแห้งไป หอดแห้ง ก็ว่า อย่างว่า นับแต่ท้าวหอดแห้งคนิงนาฏในปรางค์ วันคืนแถมถ่ายระดูเดิมตั้ง ก็บ่ยินยังข้อในกระบวนเมือแจกใผนั้น ทุกที่ท้วงไทท้าวป่วยยืน (สังข์). -
แหน
แปลว่า : จอกแหน ชื่อพืชชนิดหนึ่งลำต้นและใบเป็นฝอย เล็กกว่าจอกหมาก มีใบ ๒ ใบเป็นรูปไข่เล็กๆ ค่อนข้างหนา ด้านบนสีเขียว ด้านล่างสีม่วง ชอบลอยอยู่ในน้ำนิ่งๆ ใช้กินเป็นอาหารได้ เรียก แหน. -
แหน
แปลว่า : ปรารภถึง แนะนำ ชี้แนะ กระซิบบอก อย่างว่า พระก็แหนคำควรสั่งสอนสองท้าว (ผาแดง) แหนฮ่างฮ้ายชายเมี้ยนแค่ปรางค์ (กา) แหนฮ่างถ้อยแถวถี่แถมวอน ภายเกงญายอดนางนงหน้า สะลอนพร้อมอาบกานเอื้อยมุ่ง โฉมหนุ่มหน้าสาวใช้ชู่คน (ฮุ่ง). -
แหน
แปลว่า : สมอพิเภก ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่งคล้ายต้นอินทนิล แต่ใหญ่กว่าเรียก ต้นหมากแหน. -
แหน
แปลว่า : ห้อมล้อม แห่แหน ระวัง รักษา อย่างว่า หื่นหื่นก้องเสเนศนางขุน ตีทวงทบท่าวแดดอมน้อย ฝูงเคยใช้ชุมแหนหัตถบาส เขาก็ปละเครื่องแก้วนางน้อยพ่ายพัง (สังข์). -
แหน่
แปลว่า : นิดหน่อย เล็กน้อย ได้นิดหน่อย เรียก ได้แหน่ กินเล็กน้อย เรียก กินแหน่ เสียนิดหน่อย เรียก เสียแหน่. -
แห่น
แปลว่า : เสียงแหลมเล็ก เช่น เสียงม้าร้อง อย่างว่า อาชานัยกลิ้งไปมาฮ้องแห่น หือระแห่นม้าในหั้นหมื่นพัน (กา) หัวเราะเสียงดัง เช่น เสียงหัวเราะของหญิงบางคน หัวแหะหัวแห่น ก็ว่า. -
แห้น
แปลว่า : แทะ กัด หมาแทะกระดูก เรียก หมาแห้นกระดูก อย่างว่า ขบคาบแห้นกินชิ้นซากมัน (หน้าผาก). -
แหนง
แปลว่า : กิ่ง แขนงกิ่งไม้ เรียก แหนงไม้ หน่อไม้แขนงเล็กๆ เรียก แหนงหน่อไม้ อย่างว่า สิบแหนงไม้ซาวแหนงไม้ไผ่บ่ปานแหนงไม้ดู่ สิบแก่นคู้ซาวแก่นคู้บ่ปานไม้แก่นจันทน์ (กลอน).