ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 1061 - 1070 จาก 2286

คำว่า คอง

ให้คองถ่าอีกกี่พันปีให้อยู่ตรงนี้อีกนานเท่าไหร่  แปลว่า ให้รออีกกี่พันปี ให้อยู่ตรงนี้อีกนานเท่าไหร่

"อ้ายบ่าวรุทธิ์สิมาหาน้องบ่มื้ออื่น 
ถ้าบ่มา น้องกะสิบ่คองทาง" 

แปลว่า

"พี่รุทธิ์ จะมาหาน้องไหม พรุ่งนี้ 
ถ้าไม่มา น้องจะได้ไม่ตั้งหน้าตั้งตารอ"

อ้ายบ่าวหน่อ คือย่างที่ลี่ ๆ แท้น้อ 
บ่คองไผเลยตั๊วนิ 

พี่หน่อ เดินลิ่ว ๆ เลย 

แปลว่า ไม่รอใครเลยนะเนี่ย 

ฮีตคอง แปลว่า จารีต ครรลองคองธรรม จารีตประเพณี

คำว่า คะลาด

ตัวอย่างเช่น: ลูกเขยเห็นในบักกอกในน้ำต้มไก่ว่าแม่นไข่อ่อนตักไส่ปาก 
พอเข้าปากท่อนั่นแหล่ว คะลาดลุกขึ้นคายถิ่ม อย่างไว 

แปลว่า: ลูกเขยมองเม็ดมะกอกในถ้วยต้มไก่ นึกว่าเป็นไข่อ่อน 
ตักใส่ปาก ทันไดนั้นก็ลุกพรวดพราด ออกไปคายทิ้งทันที 

คำว่า ป่น

ป่นปลา หมายความว่า น้ำพริกที่ทำมาจากปลาทู, ปลาช่อน, ปลาหมอ เป็นต้น

ป่นเห็น หมายความว่า น้ำพริกทีทำมาจากเห็ด

คำว่า ซู่คน

สวัสดีครับพ่อแม่พี่น้องซู่ขู่ซูคน  แปลว่า  สวัสดีพี่น้องทุกๆคน

คำว่า ดอก-ขอน

ขอนดอก แปลว่า ขอนไม้ผุ เป็นต้น

คำว่า ส่ง

เอาส่งไปซัก แปลว่า เอากางเกงไปซัก

ใส่ส่งดี ๆ แปลว่า ใส่กางเกงให้เรียบร้อย

ส่งนักเรียนขาดดาก แปลว่า กางเกงนักเรียนขาดเป็นรูตรงก้น

คำว่า ขี้โก๊ะ

เช่น ขี้โก๊ะ มันแล่นเข้าไปในกอไผ่

หมายถึง  จิ้งจกวิ่งเข้าไปในก่อไผ่

คำว่า จือ

จือแนใจ แปลว่า รู้จักจำบ้างสิหัวใจ (บอกตัวเอง)

เช่น เจ้าสิจือ หรือ บ่จือ  แปลว่า คุณจะจำหรือไม่จำ

จือไว้ แปลว่า จำไว้

เจ้าจือข่อยได้บ่ แปลว่า คุณจำฉันได้ไหม เป็นต้น

คำว่า ตำอิด

ผ่อไหญ่นั่นเพิ่นอยู่บ้านนี่มาตั่งแต่ตำอิดพุ้นหนะ 

แปลว่า
ตาคนนั้นท่านอยู่บ้านนี้มานานมากแล้ว

 ตำอิดตำก่อ บ่าวหน่อเพิ่นผู้ฮ้ายคือจังหยังนี่ แต่เดี๋ยวนี้เพิ่นผู้จบคือจังหยังนี่
แปลว่า
แต่ก่อนแต่ไร บ่าวหน่อคนี้ขี้เหล่มาก แต่ตอนนี้เขาดูดีมาเลยที่เดียว

หม่องตำอิด : สถานที่เริ่มเป็นครั้งแรก  เช่น หม่องตำอิดบ้านข่อยอยู่โขงเจียมแต่ว่าตอนนี้ข่อยย้ายมาอยู่พิมูลแล้ว

คำว่า อีหลี

อีหลี แปลว่า จริง ๆ หรือบางครั้งอาจจะออกเสียงว่า อิหลี ก็ได้เช่นกัน

ตัวอย่างเช่น : คิดฮอดเจ้าอีหลี  แปลว่า  คิดถึงคุณจริงๆ

อีหลีอีหลอ  แปลว่า  จริงๆจังๆ

อีหลีอีหลอ กะด้อ กะเดี้ย แปลว่า  จริงๆจังๆ สุดๆ

คำที่เกี่ยวข้องเช่น "คักอีหลี"