ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 687 - 696 จาก 2286

"ก็" ในที่นี้เหมือนกันกับที่ปรากฏในภาษากลาง

เขตน้ำ เรียก กงน้ำ อย่างว่า อันแต่ในกงน้ำเสนหายากยิ่ง (สังข์)

ก้น (ตูด) หรืออีกคำหนึ่งคือคำว่า "ดาก" ซึ่งมีความหมายเหมือนกัน

เช่น กรกวรรษ = ฝนลูกเห็บ

กระโบกดาก . แปลว่า เชิงกราน หรือ บั้นท้าย

หนักขี้กะเดียมเด้  แปลว่า จักจี้จังเลย

1.) ชื่ออักษรที่มีตัว จ ฉ ช ซ ฌ ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ด ต ถ ท ธ ศ ษ ส สะกด เรียกว่า แม่กด หรือ มาตรากด.

2.) ชื่อปลาจำพวกหนึ่ง มีเงี่ยง ไม่มีเกร็ด เรียก ปลากด มีหลายชนิดชนิดสีเหลืองปนขาวเรียก ปลากดเหลือง ชนิดสีค่อนข้างดำเรียก ปลากดหม้อ ชนิดเล็กเรียก ปลากดป่อง อย่างว่า ปลากดปิ้งเต็มไปบ่ออยากสังมาดะดั่งดิ้นกินเข้าบ่ายเกลือ (ผญา).

3.)นกกด ชื่อนกกดจำพวกหนึ่ง มี 2 ชนิด คือชนิดสีดำปนแดง ตาสีแดงร้องเสียงปูดๆ หรือปืดๆ เรียก นกกดปูด หรือ นกกดปืด ชนิดตัวเล็กขนลายเรียก นกกดห่อย หรือ นกกดไฟ อย่างว่า มีทังกากดเป้ากะทามุมขุ้มป่า เอี้ยงโหม่งลั้วชมไม้ไหล่เขา (เวส-กลอน)

4.)คำกำกับชื่อปี ในวิธีนับจุลศักราช กดตรงกับเลข ๗.

5.)บังคับ, ข่มเหง กดขี่ข่มเหงเรียก กด อย่างว่า อย่าได้กดเขาย้องยอโตผิดฮีต อย่าได้หวีดเว้าประสงค์ขึ้นข่มเขา (ย่า).

อย่างว่า แก้มเปิ่นเวิ่นแก้มเจ้าเปิ่นเวิ่น ขี้กะเตอะวังเวิน ไหลเซาะน้ำเซินอยู่ย่าวย้าว (กลอน).

ดำขี้หลี้ แปลว่า ดำมากๆ ดำตับเป็ด อะไรประมาณนั้น

อยากกินเข้าหนมแดกงาเด้น้อคือสิแซบ  แปลว่า  อยากกินข้าวเหนียวนึ่งงาคงจะอร่อยเนอะ