ภาษาอีสานมาใหม่ 11358 - 11367 จาก 17431
-
พูด
แปลว่า : แบ่งของเป็นส่วนๆ เพื่อแบ่งปันกัน เรียก พูด เช่น พูดปลา พูดกบ พูดเขียด พูดซิ้น อย่างว่า เสี่ยวเฮาปันพูดน้อยบ่สมส่วนกับขน (ผาแดง). -
น่อง
แปลว่า : ซ่นตีน เรียก กะน่อง แอกน่อง ก็ว่า. -
นอง
แปลว่า : เจิ่ง ล้น เต็ม น้ำเต็มทุ่งเต็มท่า เรียก น้ำนอง อย่างว่า ยามเมื่อชลธาน้ำไหลนองถ้วมท่ง มดบ่มีบ่อนซ้นปลากั้งอะเห่ยหัว ยามเมื่อชลธาแห้งวังเวินบกขาด มดก็กะเจ๋อกะเจิดเว้าหัวล้อต่อปลา (บ.) -
นอ
แปลว่า : เป็นคำช่วยกิริยา บอกคำขอร้องอ้อนวอน หรือตกลง เช่นไปด้วยกันนะ เรียก ไปนำกันนอ กินนำกันนอ อยู่นำกันนอ. -
นอ
แปลว่า : สิ่งที่งอกขึ้นเหนือจมูกแรด เรียก นอแฮด นอของสัตว์ทุกชนิดคนโบราณถือว่าเป็นของศักดิ์สิทธิ์ มีอยู่ในเรือนจะทำให้คนภายในเรือนมีความมั่งคั่งสมบูรณ์พูลสุข อย่างว่า นอนิลแก้วพิฑูรย์ทำมะราช ควรค่าซื้ออย่าถือได้ล่วงเอา (บ.). -
นวังคสัตถุศาสน์
แปลว่า : คำสอนของพระพุทธเจ้า มีองค์ ๙ คือ สุตตะ เคยยะ เวยยา กรณะ คาถา อุทาน อิติวุตตกะ ชาดก อัมภูตธรรม เวทัลละ (ป.). -
นวล
แปลว่า : สีขาวปนเหลืองเล็กน้อย เรียก สีนวล แป้งที่ละเอียดสำหรับทาหน้าเรียก แป้งนวล อย่างว่า สีเอยสีนานวล ซ้วนอ้ายไว้แน่ย้านเซล้ม (กลอน). -
นวด
แปลว่า : คั้น ขยำ คั้นแป้งเรียก นวด เข้าปุ้น คั้นนมเรียก นวดนม อย่างว่า มือนวดน้าวนมน้องซู่นาง (กา). -
นวด
แปลว่า : ขี้ผึ้ง ขี้ผึ้งที่หุงด้วยน้ำมันงาหรือน้ำมันมะพร้าว ใช้สำหรับสีทาปากเรียก นวด คนโบราณชอบเคี้ยวหมากเวลาเคี้ยวต้องเอานวดมาสี เพื่อป้องกันไม่ให้สีหมากติดริมฝีปาก. -
นนตรี
แปลว่า : ดนตรี เครื่องดีดสีตีเป่าและร้องลำเพื่อให้เกิดความสนุกรื่นเริง เรียก นนตรี อย่างว่า ฟังยินนนตรีประดับกล่อมซอวุงไค้ ภูมีช้อนชมเชยเอื้อมอุ่น พระก็ไสยาสน์ยั้งยามน้องหนึ่งฝัน (สังข์).