ภาษาอีสานมาใหม่ 12115 - 12124 จาก 17431

  • ถบถบ
    แปลว่า : มีเสียงดังอย่างนั้น เช่น เสียงลั่นธนู ดังถบถบ.
  • ถนิม
    แปลว่า : เครื่องประดับ ถนิมภรณ์ ก็ว่า อย่างว่า เชิญอุ่นเยื้อนยาโศกแสนถนัด พี่ถ้อนมันก็กองเงินคำมอบเวนวางให้ ถนิมภรณ์แก้วกองประเทิงม้าวมิ่ง กับทังพวงดอกไม้พันฮ้วยมอบมวล (สังข์).
  • ถนำ
    แปลว่า : ชื่อดินชนิดหนึ่ง สีเหลืองอ่อน ใช้ทำยาได้ เรียก ดินถนำ (ข.).
  • ถนัด
    แปลว่า : ยิ่ง เกิน เช่น เมื่อโศก ก็โศกเกินไป อย่างว่า ท้าวล่ำน้องดูโศกแสนถนัด (กา) เมื่อสนุกก็สนุกเกินไป อย่างว่า สนุกกินสนุกเหล้นยามกลางเว็นสนุกเที่ยว ยามกลางคืนสนุกแอะแอ่นฟ้อนลำย้อนใส่สาว สนุกซาวสนุกคั้นสนุกคันสนุกเหนี่ยง สนุกบีบหมากเกลี้ยงบายเล่นม่วนมือ (กลอน).
  • ถนัด
    แปลว่า : สันทัด ชำนาญ อย่างว่า คึดเมื่อเจ้าฮักน้องพ้นยิ่งแสนถนัด ก็บ่มีความทุกข์แดดฝนบ่มีฮู้ (สังข์).
  • ถนอม
    แปลว่า : ระวัง รักษา สงวน คุ้มครอง อย่างว่า เมื่อนั้นกุมภัณฑ์ต้านโลมนางในอาสน์ โซมโซ่เถ้าถนอมแก้วกล่อมขวัญ (สังข์) เชิญหม่อมมาเสวยเข้าสาลีดอมพี่แพงเอย พี่ก็ตั้งแต่งถ้าถนอมไว้แต่นานแล้วเด (สังข์).
  • ถนอง
    แปลว่า : ตอบ สนอง เช่น กรรมสนอง เรียก กรรมถนอง อย่างว่า อันนี้กรรมบาท้าวเวียนมาถนองตอบ (กา) โพยเพทฮ้ายวิบากเบียนถนอง กรรมมาขานคอบคีงคุงเนื้อ หลานก็มาเห็นเจ้าทังสองพร้อมพร่ำ พระพี่คึดก่งเกื้อคนิงหน้าอี่ดู แด่ถ้อน (ฮุ่ง).
  • ถนน
    แปลว่า : หนทางที่ใช้เดินไปมา เรียก ถนน ทาง หนทาง ก็ว่า ทางที่ใชฃ้เฉพาะบุคคลเรียก ทางราษฎร์ ทางที่ใช้ร่วมกันเรียก ทางหลวง อย่างว่า ทางหลวงกว้างสังมาเทียวตั้งแต่ขอก หมกปลาแดกตั้งโจ้โก้สังมาจ้ำตั้งแต่ตอง (ผญา).
  • ถง
    แปลว่า : ถุง ถุงสำหรับใส่เสื้อผ้าเรียก ถงผ้า ถุงสำหรับใส่เหมี้ยง หมาก ปูน ยา เรียก ถงหมาก กระเป๋าใส่เงิน เรียก ถงเงิน กระเป๋ากางเกงเรียก ถงส้ง ย่ามใหญ่เรียก ถงเป้ง ถุงตะเคียวเรียก ถงกะเทียว.
  • ถก
    แปลว่า : ก้าว ยก ก้าวขาเรียก ถกขา ถอดเสื้อผ้าผืนเก่าออกนุ่งผืนใหม่เข้า เรียก ถกถ่าย ถอนหญ้า เรียก ถกหญ้า หลกหญ้า ก็ว่า อย่างว่า ค่อมว่าแล้วย้าย่างชมนก ถกขาเดินย่างเพลินลำเรื้อย (กลอน).