ภาษาอีสานมาใหม่ 12571 - 12580 จาก 17431
-
ต่ง
แปลว่า : เครื่องจับปลาชนิดหนึ่ง สานเป็นตา คล้ายแห แต่ตาใหญ่กว่า ขนาด 2-3 นิ้ว สำหรับลอยไปตามน้ำเพื่อดักจับเอาปลา เรียก ต่ง โต่ง ก็ว่า. -
ต่ง
แปลว่า : ตึง เต่ง เบ่ง ลักษณะเนื้อหนังมังสาที่จึงเรียก ต่ง เช่น นมตึงเรียก นมต่ง แก้มที่มีเนื้อเต็มเรียก แก้มต่ง อย่างว่า แก้มอ่งต่งแก้มเจ้าอ่งต่ง อย่าชะอ่งหลายเด้อ บ่แม่นลูกอำเภอ บ่แม่นหลานกำนัน ราษฎรคือกันให้ขอเว้านำแน่บ่ได้บ้อ (กลอน). -
ต่ง
แปลว่า : ใต้ ตรง เช่น นอนใต้ขื่อเรียก นอนต่งขื่อ นอนตรงขื่อหรือนอนใต้ขื่อโบราณถือว่าคะลำ ห้ามไม่ให้นอน. -
ต่ง
แปลว่า : รอง เช่น เอาถังรองน้ำฝน เรียก ต่งน้ำฝน เอากระบอกรองน้ำตาลเรียก ต่งน้ำตาล เอาผ้ารองเอาปลาเรียก ต่งปลา. -
ตง
แปลว่า : หมด สิ้น เช่น ตายหมดเรียก ตายตง อย่างว่า แสงแผดเพี้ยงฟ้าลั่นลงเหง มารมัวกระจัดตุ่มตายตงม้วย (สังข์). -
ตกป่า
แปลว่า : คนตายเรียก คนตกป่า คือจะต้องนำศพไปฝังหรือเผาที่ป่าช้า อย่างว่า อย่าได้มัวเมาไห้นำคนผู้ตกป่า ไห้ต่อหม้อกระเบื้องยังชิได้คั่วขอ (กลอน). -
ตกทุกข์
แปลว่า : ได้รับความทุกข์ ถึงความลำบาก อย่างว่า แม้นพี่ตกทุกข์ไฮ้นอนดินดอมปลวก ก็ดี พี่บ่ปะปล่อยให้นางน้องที่ประสงค์ พี่แล้ว (บ.). -
ตกแต่ง
แปลว่า : ประดับ ตกแต่ง ทำให้สวยงามเรียก ตกแต่ง อย่างว่า เมื่อนั้นฮมฮมพร้อมมุนตรีตกแต่ง ประดับเครื่องแก้วเวนไว้ซู่นาง (สังข์). -
ตกต่ำ
แปลว่า : อาภัพ ถึงคราวอาภัพก็ต้องอาภัพอย่างว่า เทื่อนี้เฮาใคร่วางนครคามค่าบนบาน้อย คึดว่าอายเด็กแท้คำปุนเป็นง่าย บัดนี้โชคเพื่อนแพ้เฮาถ้านต่ำตอย แล้วเพื่อน (สังข์). -
ตกตา
แปลว่า : ถึงเวลาเล่นก็ตั้งใจเล่น ถึงเวลาทำก็ตั้งใจทำ อย่างว่า ตกตาเหล้นเหล้นสาให้มันนวน ตกตากวนกวนสาให้มันขุ่น กวนขุ่นแล้วซิวกุ้งหากชิงอม (กลอน).