ภาษาอีสานมาใหม่ 12731 - 12740 จาก 17431

  • ดาง
    แปลว่า : ตาข่ายที่สานด้วยปอ ป่าน เรียก ดาง เช่น ดางแห ดางหวิง ดางมอง หรือสิ่งที่มีลักษณะเหมือนตาข่ายเรียก ดาง เช่น รวงผึ้งเรียก ดางเผิ้ง อย่างว่า ให้ค่อยทำเพียรสร้างเสมอแตนสร้างช่อ ให้ค่อยติดต่อไว้เสมอเผิ้งต่อดาง (อิน).
  • ด่า
    แปลว่า : ใช้ถ้อยคำว่าคนอื่นด้วยคำหยาบช้าเลวทรามเรียก ด่า อย่างว่า ลางเถ้าวาจาต้านคำใดตั้งแต่ด่า หน้าบ่ทันส่วยล้างกุมป้อยด่าแต่หลาน (กาพย์ปู่).
  • ดา
    แปลว่า : จัด เตรียม จัดเตรียมเรียก ดาดี อย่างว่า เมื่อนั้นสะพรั่งพร้อมขานชอบดาดี ปุนนางเชียงซู่เมืองมาน้อม ภูธรท้าวธรงธรรมขานขอบ ผ่อเห็นจันทร์ล่วงล้านยวงพ้นพาดดอย (สังข์).
  • ดา
    แปลว่า : สว่าง สุกใส สว่างสุกใส เรียก ดาเฮื่อ อย่างว่า ฮงฮงแก้วโคมแดงดาเฮื่อ พื้นฮาบเพี้ยงผาล้านล่วงสบาย (สังข์).
  • ดา
    แปลว่า : คลอดลูกเรียก ดาออก อย่างว่า เหิงนานล้ำกำเดือนดาออก (กา).
  • ดา
    แปลว่า : สะเทือน สะท้าน อย่างว่า ผ่อเห็นพังพลายขึ้นดอยแดนดาสนั่น บ่ฮู้กี่หมื่นฮ้อยระวังเจ้ามืดมัว (สังข์).
  • ดา
    แปลว่า : เที่ยวรอบเมือง เรียก ดาล้อม อย่างว่า พอเมื่อหอมขุนได้เฮียงเฮาตั้งแต่งวันใด ให้ฮีบป้องแปดด้านดาล้อมเลียบนคร (สังข์).
  • ดา
    แปลว่า : มาก หลาย มากหลายเรียก ดาล้น อย่างว่า คนดาล้นหลายพันแหนแห่ ช้างเสบต้องกระดิงก้องคื่นเค็ง (สังข์).
  • ดา
    แปลว่า : ระวัง รักษา อย่างว่า ท้าวใหญ่น้อยเสเนศดาระวัง (กา).
  • ดา
    แปลว่า : เสร็จเรียบร้อยเรียก ดาเมี้ยน อย่างว่า ม้าแอบคุ้นคอสอดสะเนียนทอง นายนักการเขาแต่งดีดาเมี้ยน (สังข์).