ภาษาอีสานมาใหม่ 14068 - 14077 จาก 17431

  • โคด
    แปลว่า : ข้าวโพด ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง มีฝัก ใช้กินแทนข้าวได้ จะเป็นเพราะมันเกิดก่อน และใช้กินแทนข้าวได้นี้กระมัง คนโบราณจึงเรียก เข้าโคด หรือ โคตรเข้า.
  • โคจร
    แปลว่า : การเดินแบบโค คือเดินไปไม่มีจุดหมายปลายทาง เรียก โคจร อย่างว่า เฮาจักโคจรดั้นเดินนำน้องนาถ ดั้นฮอบบ้านหลายชั้นสืบดู (สังข์).
  • โคก
    แปลว่า : ที่เนิน ที่สูง ที่เนินที่สูงเรียก โคก โคกที่เต็มไปด้วยหินแร่ เรียก โคกหีนแฮ่ โคกที่เต็มไปด้วยต้นจิกต้นฮัง เรียก ป่าจิกป่าฮัง อย่างว่า โคกป่าจิกมาบังหลังโคกป่าฮังมาบังหน้า พราหมณาน้ำตาหลั่ง คึดห่วงหลังห่วงหน้าน้ำตาย้อยย่าวลง (เวส-กลอน).
  • โค
    แปลว่า : เครือ ชายหรือหญิงที่กำลังแตกเนื้อหนุ่มสาว เสียงจะแตกเป็นเสียงเป็ด เสียงที่แตกเรียก เสียงเครือ เสียงโค ก็ว่า แคนที่เสียงแตกเป่าแล้วฟังไม่ไพเราะเรียก แคนโค.
  • โค
    แปลว่า : วัว ชื่อสัตว์เลี้ยงจำพวกหนึ่ง ใช้สำหรับลากเกวียน เรียก โค งัว ก็ว่า อย่างว่า ค่อยอยู่ดีเยอ ฮูปเครื่องปั้นทุกสิ่งแสนสัตว์ สักกุณานกไก่กาแกมฮุ้ง โคคณาพร้อมมหิงสาเมยมั่ง คับคั่งถ้วนอินทร์ฟ้าหล่อแปลง (เวส-กลอน).
  • แคะแยะ
    แปลว่า : อาการที่กบหรือเขียดตัวเล้กๆ เต้นไป เรียก เต้นแคะแยะ เคาะเยาะแคะแยะ ก็ว่า ถ้าตัวใหญ่เรียก เต้นโคะโยะ โคะโยะเคะเยะ ก็ว่า.
  • แคะ
    แปลว่า : แทะ แกะ เอาไม้แทะขี้หูเรียก แคะขี้หู แกะบาดแผลเรียก แคะขี้บาด.
  • แคะ
    แปลว่า : ไม่เชื่อง วัวที่ฝึกแล้วไม่เชื่อง เวลาจับเข้าเทียมเกวียน มันจะสลัดแอก หรือควายที่ฝึกแล้วเวลาเข้าเทียมไถมันจะสลัดแอก เรียก งัวควายแคะ.
  • แค้วแน้ว
    แปลว่า : สิ่งที่เล้ก ยาวและเหยียดไปเรียก เหยีนดแค้วแน้ว เช่น ตายอย่างเขียดเหยียดแค้วแน้ว.
  • แควน
    แปลว่า : ลำบาก ตรากตรำ อย่างว่า แม้นว่าแสนฮ้องไห้ก็หากแควนดาย (เวส).