ค้นหา "ตำ" 141 - 150 จาก 210
-
ฮนฮวาย
แปลว่า : กระเสือกกระสน ทุรนทุราย อย่างว่า ฮนฮวยย้านบาคราญเปื้องแกว่ง ทวนหอดง้าวตำต้องหมู่มาร (กา). -
ฮาง
แปลว่า : ข้าวที่เกี่ยวขณะยังไม่แก่เต็มที่เอามาคั่วให้สุก ตำแล้วจึงเอาไปนึ่ง เรียก เข้าฮาง. -
ฮาง
แปลว่า : ชื่อเงินตราสมัยโบราณทำด้วยแร่เงินแท้ น้ำหนัก ๖ ตำลึงกับ ๖ สลึง มีรูปอักษรจีน ๒ ตัว คล้ายรางหมู เรียก เงินฮาง. -
ส่อง
แปลว่า : ทำตัวให้คนอื่นตำหนิหรือว่า โดยรู้อยู่แก่ใจว่าไม่ควรทำ -
โหง่ย
แปลว่า : อาการไม่มั่นคง เป็นคำกริยา ลักษณะกำลังจะล้มพร้อมๆกับสิ่งที่ยึดเกาะ มักจะใช้เป็นตำเตือนให้ระมัดระวัง -
ตามอิด
แปลว่า : ก่อนนี้ ก่อนหน้านี้ ตั้งใจไว้แต่ไม่ได้ทำ คิดไว้แบบหนึ่งแต่ได้ทำอีกแบบหนึ่ง ตำอิดก็ว่า -
บักผีพ่วน
แปลว่า : นมควาย (ใต้), นมแมวป่า (เชียงใหม่), บุหงาใหญ่ (เหนือ),หำลิง (ตะวันออกเฉียงเหนือ), ติงตัง (นครราชสีมา) ตีนตั่งเครือ (ศรีสะเกษ อุบล),พีพวน (อุดรธานี), สีม่วน (ชัยภูมิ), Susu ng kalabaw หรือ Carabao teats(ฟิลิปปินส์) เป็นไม้พุ่มรอเลื้อย เนื้อไม้แข็ง เลื้อยพาดพันต้นไม้อื่นไปได้ไกล สูง 4 -6 เมตรกิ่งอ่อนมีขนละเอียดสีน้ำตาลแดงใบเดี่ยว เรียงสลับรูปวงรีหรือรูปไข่ สีเขียวเข้ม ผิวใบมีขนสีน้ำตาลแดงทั้งสองด้าน กว้าง 2.5-3.5 ซม.ยาว 4.5-10 ซม.ดอกสีแดงสดถึงสีแดงเข้ม ออกเป็นช่อ1-4 ดอก ตามซอกใบ กลีบเลี้ยง 3 กลีบ มีขนปกคลุม กลีบดอก 6 กลีบรูปไข่ปลายมน มีขนปรายทั้งสองด้าน ดอกบานขนาด 1.5-2.5 ซม. เกสรผู้ จำนวนมาก วงนอกมักเป็นหมัน รังไข่มี 10 อัน หรือจำนวนมากผลเป็นผลกลุ่ม รูปไข่หรือไข่กลับ ขนาดผลเท่าลูกตำลึง ปกคลุมด้วยขนหนาแน่น ขนาดยาว 2-3 ซม. แต่ละช่อมี 4-20 ผล เนื้อข้างในผล สีขาวขุ่นหุ้มเม็ดในสีดำไว้ ก้านผลยาว 1-4 ซม. เมล็ด 10-20 เมล็ด เมื่อสุก ผลจะสีแดงสด รสเปรี้ยวๆ รับประทานได้ -
ครูบา
แปลว่า : พระบวชใหม่ไม่เกิน 10 พรรษา แต่ถ้าเป็นความหมายตามประเพณีล้านนา เป็นตำแหน่งที่คณะสงฆ์พิจารณาแต่งตั้ง โดยพิจารณาว่าพระรูปนั้นได้ทำประโยชน์ให้กับสังคม และชาวบ้านให้ความยอมรับนับถือ โดยมากจึงเป็นพระที่มีพรรษามาก และประเพณีเดิม หากครูบารูปนั้นมีเชื้อสายเจ้า ก็จะเรียกว่า "ครูบาเจ้า" แต่ภายหลังชาวบ้านจะใช้คำว่าครูบาเจ้าในความหมายว่าเป็นครูบาที่เคารพนับถือสูงสุดด้วย ปัจจุบัน ไม่มีการแต่งตั้งตำแหน่งครูบาเป็นทางการอีก มีแต่ชาวบ้านที่นับถือภิกษุรูปใดมากเป็นพิเศษก็จะเรียกกันไปเอง ถ้าได้รับการยอมรับก็จะเรียกกันในวงกว้าง แต่ถ้าไม่ได้รับการยอมรับก็เรียกกันไม่กี่คนแล้วเงียบหายไปเองคำว่า ครูบา มาจากภาษาบาลีว่า ครุปิ อาจาริโย หรือ ครุปา แล้วก็เพี้ยนเป็น ครูบา10 พรรษาขึ้นไป เรียก "อาจารย์" 20 พรรษาขึ้นไป เรียก "ครูจารย์" 30 พรรษาขึ้นไป เรียก "พ่อแม่ครูอาจารย์" ปัจจุบัน ภาคอีสานจะเหลือแค่ ครูบา อาจารย์ และถ้าพรรษาเยอะ อายุเยอะ (60 ปีขึ้นไป) จะเรียกว่า หลวงปู่ แต่หากพระรูปนั้นมีครอบครัวมาก่อนบวชจะเรียกว่า หลวงตา (ต่างจากภาคกลางที่เรียกว่า หลวงตา ยกเว้นจะเป็นญาติตัวเองในระดับปู่ จึงจะเรียกว่า หลวงปู่) นอกจากนี้ ในภาคอีสานยังมีคำเรียกพระ ว่า สำเร็จ ยาซา ยาคู ราชคู คำเรียกพวกนี้เป็นสมณศักดิ์ ปัจจุบันของไทยไม่มีแล้ว แต่ยังมีทางฝั่งลาว -
คูบา
แปลว่า : พระบวชใหม่ไม่เกิน 10 พรรษา แต่ถ้าเป็นความหมายตามประเพณีล้านนา เป็นตำแหน่งที่คณะสงฆ์พิจารณาแต่งตั้ง โดยพิจารณาว่าพระรูปนั้นได้ทำประโยชน์ให้กับสังคม และชาวบ้านให้ความยอมรับนับถือ โดยมากจึงเป็นพระที่มีพรรษามาก และประเพณีเดิม หากครูบารูปนั้นมีเชื้อสายเจ้า ก็จะเรียกว่า "ครูบาเจ้า" แต่ภายหลังชาวบ้านจะใช้คำว่าครูบาเจ้าในความหมายว่าเป็นครูบาที่เคารพนับถือสูงสุดด้วย ปัจจุบัน ไม่มีการแต่งตั้งตำแหน่งครูบาเป็นทางการอีก มีแต่ชาวบ้านที่นับถือภิกษุรูปใดมากเป็นพิเศษก็จะเรียกกันไปเอง ถ้าได้รับการยอมรับก็จะเรียกกันในวงกว้าง แต่ถ้าไม่ได้รับการยอมรับก็เรียกกันไม่กี่คนแล้วเงียบหายไปเองคำว่า ครูบา มาจากภาษาบาลีว่า ครุปิ อาจาริโย หรือ ครุปา แล้วก็เพี้ยนเป็น ครูบา10 พรรษาขึ้นไป เรียก "อาจารย์" 20 พรรษาขึ้นไป เรียก "ครูจารย์" 30 พรรษาขึ้นไป เรียก "พ่อแม่ครูอาจารย์" ปัจจุบัน ภาคอีสานจะเหลือแค่ ครูบา อาจารย์ และถ้าพรรษาเยอะ อายุเยอะ (60 ปีขึ้นไป) จะเรียกว่า หลวงปู่ แต่หากพระรูปนั้นมีครอบครัวมาก่อนบวชจะเรียกว่า หลวงตา (ต่างจากภาคกลางที่เรียกว่า หลวงตา ยกเว้นจะเป็นญาติตัวเองในระดับปู่ จึงจะเรียกว่า หลวงปู่) นอกจากนี้ ในภาคอีสานยังมีคำเรียกพระ ว่า สำเร็จ ยาซา ยาคู ราชคู คำเรียกพวกนี้เป็นสมณศักดิ์ ปัจจุบันของไทยไม่มีแล้ว แต่ยังมีทางฝั่งลาว -
เขิง
แปลว่า : เครื่องมือเครื่องใช้ชนิดหนึ่ง คล้ายกระด้ง ใช้ร่อนรำ คือเวลาตำข้าวแล้วเอามาใส่เขิง ร่อนให้ปลายข้าวและรำร่วงลอดตาเขิงลงมา ใส่ภาชนะที่รองไว้ เอาข้าวไปฝัดให้แกลบปลิวออก แล้วนำมาตำต่อ ส่วนรำและปลายข้าวที่ลอดเขิง ก้อเอาไปเลี้ยงไก่เลี้ยงหมู เขิงจะมีตาถี่เล็กกว่ากระด้ง