ภาษาอีสานทั้งหมด 1711 - 1720 จาก 17431
-
กะทือ
แปลว่า : ชื่อผักชนิดหนึ่งจำพวกว่าน ใช้หัวและดอกกินเป็นอาหารได้ เรียก ผักกะทือ อือทือ ก็ว่า อย่างว่า สับหน่อข่าถืกหน่ออือทือ เหลือแต่คือมันหากบ่แม่น (ภาษิต). -
กะทุน
แปลว่า : ชื่อภาชนะชนิดหนึ่ง สานด้วยไม้ไผ่ กว้างยาวขนาดเรือนเกวียน รูปโค้งสูงขนาดคนนั่งได้ ทาด้วยขมุกสีดำใช้ครอบเกวียนแทนร่ม ใช้เวลานำสิ่งจำนวนมากไปขายโดยทางเกวียน เรียก กะทุนเกวียน ปะทุนเกวียน ก็ว่า. -
กะทู้เจ็ดแบก
แปลว่า : ชื่อคาถาประเภทหนึ่งมี ๗ บท ใช้ป้องกันภัยอันตรายต่างๆ ได้ เรียก กะทู้เจ็ดแบก กะทู้เจ็ดบท ก็ว่า. -
กะเท่อ
แปลว่า : เสมหะ, เศลษม์ เศลษม์ที่ติดในลำคอ ต้องคากออกแรงๆ จึงจะออกเรียก กะเท่อ ขี้กะเท่อ ก็ว่า. -
กะเทิน
แปลว่า : ยังไม่ตั้งใจจริงเรียก กะเทิน ถ้าตั้งใจจริงเรียก ตกกะเทิน อย่างว่า ตกกะเทินว่าแต่ข้อยได้เจ้า เข้าอยู่เล้าบ่ให้ต่าวตำตัก หลัวแลฟืนบ่ให้ไปดงกว้าง สาลีเข้าฮวงเดียวบ่ให้เกี่ยว ชิให้ขดอ้อมป้อมซอมถ้าแต่แต่งโต (บ.) -
กะเทียว
แปลว่า : ถุงที่สานด้วยปอหรือป่านตาห่างๆ สำหรับใส่สิ่งของ มีกะติบและแอบเป็นต้น พายไปในเวลาไปทำไร่ไถนา หรือไปทำมาค้าขาย เรียก ถงกะเทียว อย่างว่า เมื่อนั้นหมาหมู่พร้อมเห็นฮูปพราหมณ์ชรา รุงรังถงไถ่ทอกะบั้ง สุนักขาเต้นสะยานโยงหุ้มใส่ พราหมณ์ก็ขึ้นต้มไม้ทังไห้ฮ่ำไฮ. -
กะเทือน
แปลว่า : สะเทือน, หวั่นไหว. -
กะเทือย
แปลว่า : ผู้ชายที่มีอวัยวะเพศไม่แข็งเปรียบเหมือนมะเขือเผา ใช้การงานอะไรไม่ได้ มีเมียเมียนอกใจ ทางพระศาสนาห้ามไม่ให้บวช เรียก คนกะเอย กันเทือย ก็ว่า. -
กะแทว
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้พุ่มชนิดหนึ่ง ตามกิ่งและลำต้นมีหนามงอและแข็ง เรียก ต้นกะแทว. -
กะแทะ
แปลว่า : เกวียนที่ไม่มั่นคงแข็งแรง เรียก กะแทะ เกวียนกะแทะ เกวียนระแทะ ก็ว่า.