ภาษาอีสานหมวด "ก" 861 - 870 จาก 1872
-
กะตืก
แปลว่า : ชื่อหญ้าชนิดหนึ่ง เรียก หญ้าขี้กะตืกแป. -
กะตุด
แปลว่า : ตะกรุด แผ่นเงินหรือแผ่นทองที่ลงคาถาแล้วปลุกเสก ถือว่าเป็นเครื่องรางศักดิ์สิทธิ์ เรียก กะตุด หมากกะตุด หมากหลอด ก็ว่า. -
กะตูดกะเตา
แปลว่า : ตะปุ่มตะป่ำ อาการที่เป็นโรคผิวหนัง มีเม็ดขึ้นคล้ายผิวหนังคางคก เรียก กะตูดกะเตา ตะปูดตะเปา ก็ว่า. -
กะเตอะ
แปลว่า : สวะ สวะที่ลอยอยู่ตามน้ำ เรียก กะเตอะ ขี้กะเตอะ ก็ว่า อนึ่งฟองน้ำบนปากหม้อกะทะเวลาเคี่ยวน้ำอ้อย เรียก ขี้กะเตอะอ้อย ขี้จูมปวก ขี้ตูมปวก ก็ว่า อย่างว่า แก้มเปิ่นเวิ่นแก้มเจ้าเปิ่นเวิ่น ขี้กะเตอะวังเวินไหลเซาะน้ำเซินอยู่ย่าวย้าว (กลอนลำ). -
กะเตอะ
แปลว่า : ฝาขัดแตะที่สานด้วยไม้ไผ่ตาห่างๆ ใช้สำหรับกรองปลาแดก กรองเหยื่อมะพร้าว กรองหมาน้อย ยานาง เรียก ฝากะเตอะ ฝาเตอะ ก็ว่า. -
กะเตอะกะเติ่ง
แปลว่า : อาการวิ่งกระโดดไปด้วยความยินดี เรียก กะเตอะกะเติ่ง อย่างว่า ทังหลายเพิ่นเทียวทางแป้นหาขัวแปลงใต่ โตสังมากะเตอะกะเติ่งเต้นโตนห้วยตลิ่งชัน (บ.) -
กะเตอะกะเติ่น
แปลว่า : อาการหัวเราะอย่างร่าเริง เสียงดังฟังชัด เรียก หัวกะเตอะกะเติ่น หัวเตอะหัวเติ่น ก็ว่า. -
กะเตอะลอดช่อง
แปลว่า : ชื่อภาชนะที่ทำด้วยสังกะสีเจาะเป็นรูกลมๆ สำหรับใส่ข้าวแป้งที่กวนแล้ว บีบลงน้ำร้อนทำเป็นลอดช่อง เรียก กะเตอะลอดช่อง. -
กะเตา
แปลว่า : ปลาแห้งที่อัดใส่กระบอกไม้ไผ่ทำด้วยปลาสร้อย ปลาหมากแปบ ปลาแตบ ก็ว่า เวลาจะกินจึงเอาออกมาปรุง เรียก ปลากะเตา อย่างว่า บุญเนาแค้นเข้าเหม้า ปลากะเตาแค้นบั้งไม้ไผ่ (บ.). -
กะเตา
แปลว่า : ร้อน (ส่วย).