ภาษาอีสานหมวด "ค" 411 - 420 จาก 975
-
คาเม
แปลว่า : ในบ้านเรียก คาเม อย่างว่า ยาบยาบย้ายเจียระจากพระวิหาร แยงคาเมค่อยไปเป็นถ้อง มหาเถรเจ้าธรงธรรมกุศราชเจ้าก็บิณฑบาตดั้นโดยคุ้มค่อยไป (สังข์). -
คาย
แปลว่า : เครื่องบูชาคุณเรียก คาย กัณฑ์ถวายพระเทศน์เรียก คายเทศน์ ปัจจัยสำหรับถวายพระสวดมงคล เรียก คายมุงคุล ข้าวของเงินทองที่ให้แก่หมอยาผู้รักษาคนป่วยเรียก คายหมอยา คายที่หมอลำยกครูก่อนเรียนลำหรือคายที่หมอลำแต่งก่อนขึ้นลำเรียก คายอ้อ. -
คาย
แปลว่า : ระคายเคือง อาการที่รู้สึกคันเพราะถูกสิ่งขรุขระมากระทบผิวหนังเรียก คาย เช่น คายเข้า คายหมากตำแย. -
คาย
แปลว่า : ทำให้หลุดออก เช่น คายข้าว คายน้ำออกจากปาก อาหารคายรส อย่างว่า ยามกินแล้วง่าย ยามคายแล้วยาก (ภาษิต) กินบ่คาย ตายบ่เน่า เป่าบ่เหย (ปัญหา). -
ค้าย
แปลว่า : ทั้งหมด อย่างว่า ต้านต่อน้องทังค้ายค่อยแถลง (สังข์) หาญพายให้แองกาขึ้นฮ่วม เฮาก้ได้ท่อนท้าวทังค้ายอย่าแควนท่านเนอ (ฮุ่ง). -
ค้าย
แปลว่า : บ่าย ชาย บ่าย ตะวันบ่ายเรียก ตาเว็นค้าย เดือนบ่ายเรียก เดือนค้าย อย่างว่า คองถ้าน้องคองหลายจนว่าบ่าย ตาเว็นค้ายค่ำแล้วคองน้องกะบ่เห็น (บ.). -
คายเข้า
แปลว่า : เงาะป่า ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่งคล้ายเงาะ กินได้เรียก หมากคายเข้า ละอองของข้าวเปลือกที่ใช้กระด้งฝัดปลิวมาจับตามผิวหนังเรียก คายเข้าเปลือก. -
ค้ายม้าย
แปลว่า : อาการนั่งยองๆ ของคนใหญ่และเห็นได้ชัด เรียก นั่งค้ายม้าย ถ้าเล็กเรียก นั่งค้อยม้อย ช้อยม้อย ก็ว่า. -
คารวะ
แปลว่า : ความเคารพ ความเคารพเรียก คารวะ โครพ คารพ คำรพ คมรพ ก็ว่า อย่างว่า มือข้าทังสิบนิ้วประณมกรน้อมนบ คมรพไหว้พุทโธเจ้าเหลื่อมมุงแด่ถ้อน (ขูลู). -
คาว
แปลว่า : กลิ่นคาว ชื่อกลิ่นอย่างหนึ่ง มีกลิ่นปลาสด เนื้อสด เรียก กลิ่นคาว อย่างว่า เลือดหลั่งป้านเป็นป่ามไฟแดง ภูธรธรงพระขรรค์ชัยป่ายคอสะเด็นกลิ้ง เลยเล่าคับขันธ์เมี้ยนเสียชีวังมรณาต คีงต่อด้าวดอยน้อยเคือบคาว (สังข์).