ภาษาอีสานหมวด "ค" 471 - 480 จาก 975
-
คึดถี่ถ้วน
แปลว่า : คิดรอบคอบรอบด้านเรียก คึดถี่ถ้วน อย่างว่า คันแม่นมึงอยากได้เชื้อชาติแนวเดียว กูจักให้เขาหาใหม่มาเทียมซ้อน ดีกว่านางงามเจ้าสุมุณฑาฮ้อยส่วน ให้มึงคึดถี่ถ้วนดีแล้วเลือกเอา นั้นถ้อน (สังข์). -
คึดมึด
แปลว่า : ทะมึ่น ทึบ ดำทึบ เรียก คึดมึด ดำคึกมึก ก็ว่า. -
คึดหลาย
แปลว่า : คิดมากเรียก คึดหลาย อย่างว่า คึดไปหลายนับมื้อหยุ้งมุงมาคือฮากไผ่ คิดไปหลายนับมื้อพ้อพอแล้วบ่อยากเห็น (ผญา). -
คึดอ่าว
แปลว่า : คิดถึงเบื้องหลัง เรียก คึดอ่าว อย่างว่า อันว่ากุมารีน้อยเมืองเฮามีมาก ข้าบ่คึดอ่าวเอื้อเฟื้อฝั้นท่อธุลี พระเอย (สังข์) คันว่าได้ขี่ช้างอย่าลืมหมู่หมูหมา ห่าขโมยมาลักซิเห่าหอนให้มันย้าน ลางเทื่อกวางฟานเต้นนำดงซิได้ไล่ คันมันได้ต่อนซิ้นยังซิโอ้อ่าวคุณ (ย่า) -
คึดฮ่ำ
แปลว่า : ระลึกถึงเสมอ เรียก คึดฮ่ำ อย่างว่า อวิหิงสานั้นให้มีใจคึดฮ่ำ ยาเบียนฝูงไพร่น้อยคนไฮ้ขมอดขอ (สังข์). -
คึบคึบ
แปลว่า : เสียงดังอย่างนั้น เช่น เสียงบินของนกจำนวนมากบินขึ้นพร้อมกัน ดัง คึบคึบ พึบพึบ ก็ว่า -
คืด
แปลว่า : ทำลาย ล้าง การทำลายล้างเรียก คืดม้าง อย่างว่า เมื่อนั้นสังขะราชต้านองค์อาชอาสา ยาได้เคืองคุงขอแข่งแฮงตางเหล้น ชื่อว่าเมืองมันตั้งผาโคมคุงเมฆ น้องไคร่คึดคืดม้างมีง้อท่อใผ พี่เอย (สังข์). -
คืด
แปลว่า : กำมือให้แน่นเรียก คืดคึง อย่างว่า มันเล่าทำปาฏิหารย์เข้มขึงตาเต่อปาก คีงเขือกฮ้อนกำก้าวคืดคึง (สังข์). -
คืดคืด
แปลว่า : เสียงดังอย่างนั้น เช่น เสียงฟ่ร้องดังคืดคืด อย่างว่า คืดคืดก้องอากาศกลางหาว พลหลวงไหลแล่นไปเป็นถ้อง เขายินย้านกลัวเกรงหลบแล่น ซุกซ่อนลี้ดงไม้ไหล่เขา (บ.). -
คืน
แปลว่า : กลางคืน เวลากลางคืนเรียก คืน อย่างว่า คึดฮอดน้องนั่งเจ่าเมาฝัน วันคืนคึดมืดมัวมีแจ้ง (กลอน).