ภาษาอีสานหมวด "ล" 121 - 130 จาก 601
-
ลัก
แปลว่า : ขโมย ขโมยเอาสิ่งของคนอื่นเรียก ลัก อย่างว่า หกพี่น้องฮู็ฮ่างความรหัส เห็นที่ภูมีเมามืดมนมัวใบ้ ก็จิ่งปุนคำฮ้อยหมอโหรลักลอบ พ่ออย่าชักเงื่อนถ้อยคำฮ้ายฮ่อตู แด่เน้อ (สังข์). -
ลักล่ำ
แปลว่า : ลอบดูเรียก ลักล่ำ อย่างว่า หลายวันล้ำเอากันลักล่ำ (สังข์). -
ลักลืน
แปลว่า : ซุ่มเห็ด ชื่อพรรณไม้ขนาดเล็กชนิดหนึ่ง เรียก ต้นลักลืน ลับลืน ก็ว่า. -
ลักอาย
แปลว่า : ละอาย เช่น รู้สึกละอายใจในความชั่วที่ตนทำ เรียก ลักอาย ละอาย อาย ก็ว่า อย่างว่า เขาก็ลักอายล้ำในกรรมตนต่อ บ่อยากพานพบพ้อเป็นหน้าหน่ายแหนง (กลอน). -
ลัง
แปลว่า : ดื้อรั้น ขัดขืน การแสดงอาการขัดขืนไม่ทำตาม เช่น วัวที่เทียมเกวียนแล้วสลักแอก เจ้าของตีไม่ยอมไปเรียก งัวลัง อย่างว่า อย่าได้ลังแข็งข้อใสไปเป็นท่าน (ฮุ่ง). -
ลังลาก
แปลว่า : ลักลั่น หยุมหยิม ไม่เป็นระเบียบ เช่น วางสิ่งของไม่เป็นระเบียบ ของสิบอย่างวางไว้สิบที่ เรียก ลังลาก ลังลาด ก็ว่า. -
ลังล้าว
แปลว่า : พยศ แสนงอน การขัดขืนไม่ยอมทำตาม เรียก ลังล้าว อย่างว่า หนีกะหนีบได้ลังล้าวบ่อยากไป (ขุนทึง) ลงก็ให้ลงลายเดียวอย่าเฝือนลังล้าว (กาไก). -
ลัด
แปลว่า : เดินตรงไปเรียก ย่างลัด ไปต้อนวัวเรียก ไปลัดงัว อย่างว่า ลัดแผ่นพื้นเขาขาดทะลายลง ฮอยพลายสารหล่มไปเป็นส้าง ฮอยนั้นอัศจรรย์ล้ำสามวายังย่อม ภูวนาถท้าวทวยก้าวไต่ตาม (สังข์). -
ลัน
แปลว่า : เครื่องดักปลาไหล เรียก ลันืลันสำหรับดักเอี่ยนหรือปลาไหลนี้จะทำด้วยกระบอกไม้ไผ่ ยาวขนาดสามหรือสี่ปล้อง ทะลุปล้องให้เหลือไว้ปล้องสุดท้าย ใช้ไส้เดือนเป็นเหยื่อ เอาเหยื่อใส่ลงในบั้งลันแล้วนำไปดักไว้ตามหนองน้ำที่มีเอี่ยน อย่างว่า อัศจรรย์ใจกุ้งกุมกินปลาบึกใหญ่ ปลาซิวไล่แข้หนีไปซ้นหลืบหิน เอี่ยนเปิดน้ำหนีจากวังตม มันไปแปลงฮวงฮังอยู่เทิงปลายไม้ (ปัญหา). -
ลั่น
แปลว่า : ขั้น ตอน ชั้น ภูเขาที่ลดเป็นชั้น เรียก ลั่นเขา อย่างว่า ภูเขาขำลั่นดอยดงห้วย (กา).