ภาษาอีสานหมวด "ว" 131 - 140 จาก 408

  • วันโลกาวินาส
    แปลว่า : วันเสีย วันอาภัพ วันอัปมงคล เรียก วันโลกาวินาส วันโลกาวินาสโบราณให้โฉลกไว้ดังนี้ ทิตย์สี่สัน จันทร์หกฐาน คารสิบสุด พุธสามทัศ พฤหัสแปด ศุกร์เก้า เสาร์หนึ่ง จะทำการอันเป็นมงคลใดๆ ให้เว้นวันโลกาวินาส (ประเพณี).
  • วันวิ่ง
    แปลว่า : เวลาที่พระอาทิตย์ขึ้นบนท้องฟ้าหรือลงจากท้องฟ้า เรียก วันวิ่ง อย่างว่า พอเมื่อวันวิ่งคล้อยลับเหลี่ยมเสาเสมร ครุฑก็อำลาพระพรากคืนหาห้อง บาเล่าทวายทรงแก้วธนูทองก้าวแกว่ง ปืนล่วงเท้าเถิงถ้ำนาคคำ (สังข์).
  • วันวู่
    แปลว่า : ตะวันส่องแสงเรียก วันวู่ อย่างว่า วันวู่ต้องแสงเหลื้อมหลั่งสี (สังข์).
  • วันเวียน
    แปลว่า : เวลาที่พระอาทิตย์กำลังจะลับฟ้า เรียก วันเวียน อย่างว่า คือคู่หิมเวศด้าวเดียระดาษไกสร กุมภัณฑ์ประสงค์สอดปุนไปยั้ง พอเมื่อวันเวียนค้ายคาสีแสงต่ำ เหมือยเร่งล้นพรมพั้วกาบกระจวน (สังข์).
  • วันศีลน้อย
    แปลว่า : วันขึ้น ๗ ค่ำ วันขึ้น ๑๔ ค่ำ วันแรม ๗ ค่ำ วันแรม ๑๔ ค่ำ ของเดือนเต็ม หรือวันแรม ๑๓ ค่ำของเดือนขาด ทั้ง ๔ วันนี้โบราณถือว่าวันศีลน้อย คนโบราณผู่เคร่งครัดในพระพุทธศาสนาจะปล่อยวัว ควายให้เป็นอิสระไม่ทำไร่ไถนา.
  • วันศีลใหญ่
    แปลว่า : วันขึ้น ๘ ค่ำ ขึ้น ๑๕ ค่ำ วันแรม ๘ ค่ำ แรม ๑๕ ค่ำของเดือนเต็ม หรือแรม ๑๔ ค่ำของเดือนขาด เรียก วันศีลใหญ่ ชาวพุทธทั้งที่เป็นพระและคฤหัสถ์จะเลิกละกิจของตน มาทำบุญสุนทร์ทาน รักษาศีล เจริญเมตตาภาวนา เพื่อเป็นบุญกุศลติดตามตนไปเมื่อเวลาตายแล้ว อย่างว่า เจ็ดมื้อเลี้ยงลูก มื้อแปดปลูกโพ โพกะบ่แม่นโพเฮาปลูก ลูกกะบ่แม่นลูกเฮาเลี้ยง (บ.).
  • วันหล่มหลวง
    แปลว่า : วันล่มจม วันขาดทุน เรียก วันล่มหลวง โบราณให้โฉลกไว้ดังนี้ ยี่ห้าสองสอง สี่เจ็ดสี่สี่ หกเก้าหกหก แปดสิบเอ้ดแปดแปด สิบเจียงสิบสิบ สิบสิงสามสิบสองสิบสอง จะทำการมงคลขึ้นบ้านใหม่ ปลูกเรือนแต่งงาน เอาบุญบ้าน ไปค้าขาย หรือทำการเพื่อศิริมงคลให้เว้นวันนี้ (ประเพณี).
  • วันหลาวเหล็ก
    แปลว่า : วันที่มีอุปสรรคขัดขวางเรียก วันหลาวเหล็ก โบราณให้โฉลกไว้ดังนี้ ทิตย์ศุกร์ตก จันทร์เสาร์ออก คารพุธเหนือ พหัสใต้ จะไปธุรกิจติดต่อการงานหรือไปแสวงหาโชคลาภ ห้ามไม่ให้หันหน้าหรือไปทิศนั้น หากมีความจำเป็นต้องไปก็ให้ไปทิศอื่นก่อนแล้วจึงไปทิศนั้น (ประเพณี)
  • วันหัวใจตาย
    แปลว่า : วันอาภัพ วันอัปโชค วันไม่สะดวกสบาย เรียก วันหัวใจตาย โบราณให้โฉลกไว้ดังนี้ ทิตย์ทัก จันทร์อี คารหอ พุธปัจ พหัสพา ศุกร์อา เสาร์อุ จะทำการอันเป็นมงคลหรือไปธุรกิจเกี่ยวแก่โชคลาภ โบราณห้ามไม่ให้หันหน้าหรือเดินทางไปทิศนั้น (ประเพณี).
  • วันหัวใจเป็น
    แปลว่า : วันที่เป็นศิริมงคล ทำการงานอะไรก็เจริญรุ่งเรือง เรียก วันหัวใจเป็น โบราณให้โฉลกไว้ดังนี้ ทิตย์อุ จันทร์หอ คารอี พุธบู พหัสอา ศุกร์พา เสาร์ทัก จะทำมาค้าขายหรือไปธุรกิจ ก่อนไปให้หันหน้าหรือเดินไปทางทิศนั้นจะประสบโชคลาภ สวัสดีมีชัย (ประเพณี).