ภาษาอีสานหมวด "ห" 801 - 810 จาก 1363
-
แหลม
แปลว่า : เสี้ยมปลายให้คม เรียก แหลม เช่น แหลมแทงกบ แหลมแทงเขียด แหลมยิงบ่าง คนมีปัญญาเฉลียวฉลาด เรียก คนหลักแหลม คนที่มองการณ์ไกล เรียก คนตาแหลม. -
แหลมงา
แปลว่า : เสี้ยมสอนให้ทำลายกัน เรียก แหลมงา อย่างว่า ดั่งนั้นยามยากฮ้อนแฮงฮูปหลบหนี มันจักแหลมงาพลายต่าวคืนแทงเจ้า คันเห็นเจ้ามีมาฉันกล่าว ให้ฮีบม้างเมื่อน้อยยายั้งย่ำเสีย แท้เนอ (สังข์). -
แหล้ว
แปลว่า : แหละ จริง ทีเดียว อย่างว่า ชาติที่ใจญิงนี้ตลบแปรปลิ้นง่าย จริงแล้ว ฮู้ว่ายักษ์บ่แพ้แหล้วเขาได้ค่องเคย แม้นว่าเดียรฉานเชื้อภาษาโฉมต่าง ก็ดี คันว่าได้เกลือกกลั้วมันนั้นหากหอม แม่แล้ว (สังข์). -
แหลวคำ
แปลว่า : เหยี่ยวแดง เหยี่ยวที่มีหงอนแดง เรียก แหลวคำ อย่างว่า แม้งหนึ่งสูรย์คลาดคล้อยใกล้ค่ำออระชอน คับคาเห็นแหลวคำดั่งบนบินเค้า อันนั้นรือบ่ภูธรไท้จอมหัวท้าวกว่า กูนี้ เดินดุ่งเต้าเอาน้องเพื่อนเพลา แลชาม (ฮุ่ง). -
แหลวหลวง
แปลว่า : เหยี่ยวใหญ่ เรียก แหลวหลวง อย่างว่า ครุฑใหญ่เปลื้องปีกแกว่งผาปิว แปนตูเห็นนาคเนืองในน้ำ แหลวหลวงเค้าหัวลายลุยผ่า นาคสว่านฟ้งฟางฮ้อนซ่าเสียง (สังข์). -
แหว
แปลว่า : แบะ แบน ปากแบะ เรียก ปากแหว ไม้ทำเป็นแผ่นกลมๆ เจาะรูตรงกลางเสียบไว้กับโคนของเหล็กไน เรียก หมากแหวไน. -
แห้ว
แปลว่า : ชื่อพืชจำพวกหนึ่ง หัวใช้กินได้ มีแห้วชนิดหัวเล็ก และแห้วชนิดหัวใหญ่. -
แหวก
แปลว่า : แยกให้เป็นช่อง เปิดให้เป็นช่อง เช่น แหวกมุ้ง แหวกม่าน. -
แหว่ง
แปลว่า : วิ่นเข้าไป ไม่เต็มตามที่ควรมี ปากวิ่น เรียก ปากแหว่ง อย่างว่า หมาหางกิ้นหมั่นแกว่ง คนปากแหว่งหมั่นเว้า (ภาษิต) คนสบแหว่งสีนวดยามแลง สีบาดใดไหลลงสบแหว่ง (บ.). -
แหวดแหวด
แปลว่า : เสียงดังอย่างนั้น เช่น คนพูดเสียงแข็งดังแหวดแหวด.