ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 1161 - 1170 จาก 2286

คำว่า ขอดอ้อป้อ

ได้อีหยังมาน้อ คือขอดอ้อป้อดีแท๊

หมายถึง ได้อะไรมา ทำไมห่อไว้ดีจัง

คำว่า ข่อน

นาน้ำข่อนแล้ว ไปจับปากันเถาะ = น้ำในนาใกล้หมดแล้ว ไปจับปลากันเถอะ
เฮ็ดงานข่อนแล้ว รอคาวเดียวเด้อ = ทำงานใกล้เสร็จแล้ว รอแป็ปเดียวนะ

คำว่า ขอมหัว

ตัวอย่าง
น้องจีจ้าออกแดดกะขอมหัวแนเด้อ อ้ายรุทธิ์ย้านเจ้าดำสั่นดอกว๊า

แปล
น้องจีจ้าเวลาออกกลางแดดคลุมหัวด้วยนะ พี่รุทธิ์เป็นห่วงกลัวจะดำ พุ้นแหล่ว

คำว่า ขาบ

พากันขาบพระเด้อ 
แปลว่า พากันกราบพระนะ

คำว่า ขี้กะตก

ลูกหล่า เอาขี้กะตกมาให้แม่ดังไฟแน่.. 

แปลว่า ลูก เป็นเอาขี้กะตกมาให้แม่ใช้ก่อไฟหน่อย 

คำว่า ขอขะมา

การ ขอขะมา เป็นการขอโทษ ขออภัย บางครั้ง อาจจะต้องทำเป็นพิธีการ มีการใช้ขัน 5 ขัน 8 มา ขอขะมาด้วย เช่น

บ่าวหน่อ: น้องแพนเค้ก เฮามาเก็บเสื่อผ่า หนีไปอยู่นำกัน เถาะหล่า พ่อ กับแม่ของน้องแพนเค้ก เอิ้นค่าดอง แพงโพด ตั้งว่า 5 แสน อ้ายสิไปหาเงินมาแต่ไส กะด้อกะเดี้ย มาแต่งนาง
น้องแพนเค้ก: คันเฮาเฮ็ดจั่งซั่น อี่พ่อหล่า สิบ่นำเมี่ยน เฮาบ่อ้าย
บ่าวหน่อ: เฮากะพากันหนีไปไกลๆ ไปมีลูกนำกันจักคน ตั้งใจเฮ็ดงาน ตั้งหลักตั้งฐาน แล้วกะจั่งค่อย พาหลานมา "ขอขะมา" พ่อ "ขอขะมา" แม่ เฮ็ดพิธี "ขอขะมา ลาโทษ" เพิ่นเห็นหน้าหลานน้อยแล้ว คงสิใจอ่อนอยู่ดอก
น้องแพนเค้ก: คันอ้ายว่าจั่งซั่น เฮากะไปกันเถาะ แป๊ะ...

แปลว่า

บ่าวหน่อ: น้องแพนเค้กจ๊ะ เรามาเก็บเสื้อเก็บผ้า หนีไปอยู่ด้วยกัน เถอะ พ่อ กับแม่ของน้องแพนเค้ก เรียกสินสอด แพงมากเลย ตั้ง 5 แสน พี่จะไปหาเงินมาจากไหน มากมายก่ายกอง ขนาดนั้น มาเป็นค่าสินสอดแต่งงานกับน้อง
น้องแพนเค้ก: ถ้าเราทำอย่างนั้น คุณพ่อของน้อง จะไม่ตามไปฆ่า พวกเราหรือจ๊ะพี่
บ่าวหน่อ: พวกเราก็หนีไปไกลๆสิ ไปมีลูกด้วยกันสักคน ตั้งใจทำการทำงาน สร้างเนื้อสร้างตัว แล้วค่อย พาหลานมา "ขอโทษ" พ่อ "ขออภัย" แม่ ทำพิธี "ขออภัยอย่างเป้นทางการ" ท่านเห็นหน้าหลานน้อยแล้ว คงใจอ่อนให้อภัยพวกเรา
น้องแพนเค้ก: ถ้าพี่ว่าอย่างนั้น เราก็ไปกันเถอะ แป๊ะ...

คำว่า ขาวออกลอก

ขาวออกลอก คือขาวเหมือนไปเปื้อนฝุ่นผง แป้งขาวๆ จนดูขาววอก ซึ่งก็คล้ายๆ กับขาวโอกโลก แต่ขาวออกลอก จะให้ความรู้สึกที่เปื้อนขาวน้อยกว่า เช่น

ลิเก ทาหน้าขาวออกลอก หมายถึง ลิเก ทาหน้าขาววอก

บ่าวหน่อ อยากขาว ไปนอนเกียกลานมัน จนโตขาวออกลอก หมายถึง บ่าวหน่อ อยากผิวขาว จึงไปนอกคลุกลานมันสำปะหลัง จนตัวขาววอก

คำว่า ขี้ไก่เดือน

เวลาเฮาไถนา เฮาสิเห็นขี้ไก่เดือน

หมายถึง

เวลาไถนา เราจะเห็นไส้เดือน

คำว่า ขี้ดิน

ข่อยอยากดึกขี่ดินแนใซ่หัวหมาโตนี่แถ่น้อ แปลว่า ฉันอยากปาก้อนดินเล็งใส่หัวหมาตัวนี้จังเลย

คำว่า คนไค

ฮ่วย จารย์ใหญ่ เลาคนไคอยู่เด้อ แปลว่า จารย์ใหญ่ เป็นคนพอใช้ได้อยู่นะ

อีหล่าคนไค แปลว่า ลูกสาวคนน่ารัก