ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 1151 - 1160 จาก 2286
เช่น กั้งโกบส่องหา ยามใด๋เจ้าสิมาน้อ
แปลว่า เอามือป้อง แล้งมองหา ว่าเมื่อไหร่เจ้าจะมา
การกั้งโกบคนอีสานจะใช้ เวลาที่อยู่กลางแดด เพื่อเป็นการบังแดดเวลามองไปในที่ต่างๆ
อีหล่าเป็นอีหยัง คือมานั่งขัดหล่องหง่องแท๊
หมายถึง หนูเป็นอะไรหรอ ทำไมนั่งหน้างอแงอยู่
บักอันนี้ อย่ามาขากขี้กะเทิกเลาะนี่หลาย มันน่าเกลียด
แปลว่า
ไอ้นี่อย่ามาบ้วนเสมหะแถวนี้ มันดูน่าเกลียด
น้ำขี้สีกมันสกปรกหลาย
หมายถึง
น้ำคร่ำมันสกปรกมาก
โอย...ญ่างกายมาฮอดบ้านหลังนี่เหม็นขี่สีกโวย
แกน หมายถึง ไหว ในที่นี้ไม่ได้หมายถึง การสั่นหรือแกว่งนะ แต่หมายถึง ไหว ที่แปลว่า ทำได้
แกน มักจะใช้กับการยก การแบก เช่น
-ถงปุ๋ย ถงนี่ คือมาหนักคักแท้ บ่าวหน่อ กับบ่าวปอ แบกซ่อยกันสองคนกะยังแบกบ่ "แกน"
แปลว่า
-กระสอบปุ๋ย ใบนี้ หนักมากเลยนะ บ่าวหน่อกับบ่าวปอ ช่วยกันแบกตั้งสองคน ก็ยังแบกไม่ "ไหว"
หรือ
บ่าวหน่อ: ป้าด...บักโมหน่วยนี่คือหน่วยใหญ่คักแท้ น้องพอลล่ามา โจม เบิ่งเกิ่นหนะว่าหนักปานได๋ หรือว่า โจม บ่ "แกน"
น้องพอลล่า: ปะสาหน่วยส่ำนี่ ใหญ่กั่วนี่น้องกะ โจม "แกน"
แปลว่า
บ่าวหน่อ: โอ้โฮ...แตงโมลูกนี้ลูกโตมากเลยนะ น้องพอลล่ามา ยกดูหน่อยสิ ว่าหนักเท่าไหร่ หรือว่า ยกไม่ "ขึ้น "
น้องพอลล่า: ก็แค่ลูกแค่เนี้ย ใหญ่กว่านี้น้องก็ ยก"ไหว"
ขวยจิโป่ม... หมายถึง รังจิโป่ม อันมีขุยดินกลบหรืออยู่รอบรู
ขวยกุดจี่... หมายถึง ขุยดินที่กุดจี่ขุดรูแล้วดินกลบด้ายบนเป็นขุยๆ
ขวยแมงจินูน... เหมือนขวยกุดจี่
ขวยอึ่ง... หมายถึง ขุยดินที่อึ่งขุดรูแล้วมีขุยดินนั้นอยู่บนรู
ขวยมด... หมายถึง ขุยดินที่มดขุดดินขึ้นมา เพื่อทำรัง แล้วขุยดินนั้นอยู่ปากรัง
........................................
สรุปว่า คำว่าขวย เป็นคำบ่งบอกถึงลักษณะขุยดิน อันเป็นที่อยู่ของสัตว์ที่ขุดรูอยู่
อ้ายเคน : การบ้านของข่อยหายไปไสแล่ว? แปลว่า การบ้านของฉันหายไปไหนแล้ว
คำแก้ว : ข้อยลอกอยู่ แปลว่า ฉันกำลังลอกอยู่
อ้ายเคน : ขั่นสั่นเอาไปส่งครูให้นำแหน่เด้อ แปลว่า ถ้าอย่างนั้นเอาไปส่งครูให้ด้วยนะ
คำว่า ขีน มีความหมายว่า ไม่ชอบหน้า, ไม่พอใจ, ไม่ชอบ
ตัวอย่าง
ที่ข่อยขีนเจ้า เป็นย้อนวา เจ้ามักเฮ็ดโตเด่นกว่าหมู่โพด ยามเว้าอีหยังขึ้นมาแหน่ เจ้ากะบ่เคยฟัง
แปลว่า
ที่ผมไม่ชอบหน้าคุณ เป็นเพราะว่า คุณมักทำตัวเด่นเกินไป เวลาพูดอะไรขึ้นมาหน่อย คุณก็ไม่เคยฟัง
