ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 870 - 879 จาก 2286

คำว่า ไถ่

1.) ถอน คืน ถอนทาสให้เป็นไทเรียก ไถ่ทาส อย่างว่า บ่ได้ติเตียนเจ้ามีหรือจนบ่ได้ว่า เป็นข้าเพิ่นฮ้อยชั้นชินำซื้อไถ่เอาดอกนา (กลอน).

2.) เปลี่ยน แก้ไข นุ่งผ้าผืนใหม่เรียก ไถ่ผ้า อย่างว่า เจ้าไถ่ผ้าลุกอาบสรงสี ขุนควาญจัดคาดประโคนเคียนช้าง ฝูงครัวย้ายสาลีเลียนแจก น้ำลูบนิ้วมือล้างลวดเสวย (ฮุ่ง).

คำว่า เทิง

ฮ้องแฮงแฮงขึ้นไปเทิงฟ้า ว่าอย่าซั่วหลาย  แปลว่า ร้องดังดังขึ้นไปบนฟ้า ว่าอย่าโง่นักเลย

เทิงเฮือน แปลว่า บนเรือน, บนบ้าน

เทิงบุญเทิงบาป แปลว่า ทั้งบุญทั้งบาป

เทิงหิวเทิงเมื่อย แปลว่า ทั้งหิวทั้งเหนื่อย

คำว่า แป่นแว่น

เหลียวเห็นหน้าขาวมาแป่นแว่น พออยากแก้ซิ่นแล่นลัดต้อนหัวดอน (บ.)

คำว่า โพด

มึงกะเว่าคักโพด แปลว่า มึงก็พูดเกินไป

คำว่า มุ่น

ข้าวสารคือมุ่นแท้ ไปสีโรงใด๋ แปลว่า ทำไมข้าวสารถึงแตกละเอียด ไปสีที่โรงสีไหนมา

ย่านมุ่นอุ้ยปุ้ยอยู่เด้อมื้อแลง แปลว่า กลัวใจว่าเย็นนี้คงยับเยินแน่นอน

คำว่า เฟีย

อย่ามาเฟีย

คำว่า ซางลาก

มานอนซางลากอยู่ไต่ตะล่าง = นอนแผ่หลาอยู่ใต้ถุนบ้าน

เห็ดระโงกออกซากลากอยู่ตีนโพน = เห็นระโงกผุดขึ้นมากมายอยู่ที่กองโพน

คำว่า สมน้ำพื้น

สมน้ำพื้น ข่อยบอกเจ้าแล้ว แปลว่า สมน้ำหน้า ผมเตือนคุณแล้ว

คำว่า กองเข่า

ก่องข้าว กระติบข้าว 

เช่น ยายสี เจ้าพายก่องเข่าไปไส  แปลว่า ยายสีจะสะพายกระติบข้าวไปไหน

คำว่า ขี้กะปอม

ผู่ซายไปยิงกะปอม แมงิง(แมยิง)ไปแหง่ไข่มดแดง แปลว่า ผู้ชายไปยิงกิ้งก่า ผู้หญิงไปแหย่ไข่มดแดง