ภาษาอีสานมาใหม่ 14911 - 14920 จาก 17431

  • ขามเทศ
    แปลว่า : มะขามเทศชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง มีหนาม ผลกินได้ เรียก หมากขามเทศ หมากขามแป ก็ว่า.
  • ข้าม
    แปลว่า : ล่วงไป, เลยไป, กลายไป อย่างว่า นับแต่ข้ามเขตไม้หลายถ่ายวันคืน ตนเดียวเดินดุ่งหาทุกมื้อ (สังข์).
  • ข่าม
    แปลว่า : กลัว, เกรง อย่างว่า เดโชกล้าแขวงใดดาข่าม (กา).
  • ข่าม
    แปลว่า : มีเสียงดังอย่างนั้น เช่น เสียงท่อนไม้ตกกระทบใบตองแห้ง เสียงดังข่าม.
  • ขาม
    แปลว่า : คร้าม, เกรง, กลัว การเกรงกลัวฤทธาศักดาเดชหรืออำนาจวาสนา เรียก ขาม อย่างว่า เซ็งสีหราชท้าวทังโลกเขาขาม เขาก็มายโมหังกล่าวพรถวายถ้อย คบหนึ่งวันยวงขึ้นบัวระพาพ้นทีป เจ้าจักเจียระจากอ้ายพระองค์อ้วนสั่งลา (สังข์).
  • ขาม
    แปลว่า : มะขาม ชื่อพรรณไม้จำพวกหนึ่งเป็นไม้เนื้อแข็ง ขนาดใหญ่ มี ๒ ชนิด มีดอกและผลไม้กินเป็นอาหารได้ ชนิดรสเปรี้ยว เรียก หมากขามส้ม ชนิดรสหวาน เรียก หมากขามหวาน อย่างว่า อดเจ้าลองชิส้มหมากขามขมขี้เฮี่ยเบิ่งเป็นหยัง ผ้าบ่ทันได้ฮื้อมันชิย้อยอาบขา (ผญา).
  • ขาประชุม
    แปลว่า : กรรมการหรือสมาชิกผู้มีสิทธิ์เข้าประชุม เรียก ขาประชุม.
  • ขาบหลอง
    แปลว่า : กราบทูล การนำเรื่องราวต่างๆ ขึ้นร้องเรียนผู้ใหญ่ เรียก ขาบหลอง ขาบเฮียน ก็ว่า.
  • ขาบ
    แปลว่า : กราบ การประนมมือตั้งไว้ตรงหน้าอก แล้วยกมือทั้งสองขึ้น ให้หัวแม่มือจดคิ้ว แล้ววางมือทั้งสองข้างลงจดพื้นก้มลงให้หน้าผากจดพื้นเรียก ขาบ.
  • ขาบ
    แปลว่า : สีน้ำเงินแก่คล้ายสีนกขาบ เรียกสีขาบ.