ภาษาอีสานมาใหม่ 14921 - 14930 จาก 17431
-
ขาบ
แปลว่า : นกตะขาบ ชื่อนกชนิดหนึ่ง สีเขียว เรียก นกขาบ อย่างว่า จิบจาบจ้อยกะทาขุ้มขาบเขียว (สังข์) นกเขาเข้าแทนฮังนกขาบ หลาบท่อนี้แล้วคอยชู้ผู้บ่มา (ผญา). -
ข้าน้อย
แปลว่า : แทนชื่อผู้พูด เช่น ผู้น้อยพูดกับผู้ใหญ่ ก็ใช้คำแทนชื่อตัวเองว่า ข้อย ข้าน้อย ข้อยน้อย ข้าผู้น้อย คำใดคำหนึ่งที่เหมาะสมแก่ฐานะของคนผู้ที่ตนพูดด้วย. -
ข้านหล้าน
แปลว่า : ของกลมใหญ่มีสิ่งห่อหุ้มโผล่ออกมา เรียก ข้านหล้าน เช่น อวัยวะลับของชายที่ไม่มีหนังปกปิด อย่างว่า เสียกข้านหล้านได้บ้านได้เมือง เสียกแพ้แว้แพ้บ้านแพ้เมือง (ภาษิต). -
ขานซอ
แปลว่า : ตีพิณพาทเป่าแคนขลุ่ยและสีซอพร้อมกัน เรียก ขานซอ อย่างว่า พิณพาทไค้แคนขลุ่ยขานซอ แตรสังข์สูรกล่อมพิณโพนโล้ (สังข์). -
ขานไข
แปลว่า : กล่าวชี้แจง อย่างว่า เมื่อนั้นพระบาทเจ้าแย้มยิ่งขานไข (ผาแดง). -
ขานขอบ
แปลว่า : พูดตอบ อย่างว่า พอฟังแล้วนางงามขานขอบ อันว่าชวนพี่ไปหว้ายหว่างไม้ไปเฮ้าฮ่วมกระสัน (ฮุ่ง). -
ขานกยาง
แปลว่า : ตรวน โซ่ชนิดหนึ่ง สำหับใส่ขาคนติดคุกติดตะราง เรียก โซ่ขานกยาง. -
ขาน
แปลว่า : กล่าว อย่างว่า แต่นั้นราชาท้าวขานขุนโดยฮีบ (สังข์). -
ขาทวย
แปลว่า : ขาเล็กเรียว. -
ขาโถกเถก
แปลว่า : ขาหย่าง ไม้สองอันมีเดือยสำหรับเหยียบ เป็นกีฬาโบราณชนิดหนึ่ง เด็กชอบเล่นวิ่งแข่งกัน เรียก เล่นหมากขาโถกเถก.