ภาษาอีสานมาใหม่ 6961 - 6970 จาก 17431
-
อัศวยุช
แปลว่า : ชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์อัศวินี มี ๗ ดวง ดาวม้า ก็ว่า อย่างว่า อัศดรดาวดาดแฝงปุนเข้า (สังข์). -
อัศมุขี
แปลว่า : ชื่อนางยักษ์มีหน้าเหมือนหน้าม้าเรียก อัศมุขี อย่างว่า ชื่อว่าอัศมุขีหน้าเหมือนผีสักสาด มันก็เดินด่านไม้เห็นท้าวท่องเถิง (สังข์). -
อัศดร
แปลว่า : ม้า (ป.) อย่างว่า อุสุภราชให้ฮ้อยคู่งัวงาม อัศดรเดินด่วนดีเถิงฮ้อย กับทังขัวเงินพร้อมขัวคำพร้อมพร่ำ ก่ายแต่พุ้นมาพี้ฮอดโฮง (สังข์) อัศดรผ้ายเวหาอากาศ (กา) กุญชรช้างอัศดรคุณมาก ก็หากหายากแท้ทังค้ายบ่มี ส่วนว่ายูงยองฮิ้นฝูงไฮเฮือดไต่ บ่ห่อนขี้ไฮ้หาได้คู่เฮือน (กลอน). -
อั้ว
แปลว่า : ชื่อนางในวรรณคดีอีสาน เรื่องขูลูนางอั้ว ในวรรณคดีเรื่องนี้กล่าวว่า ชายหญิงคู่นี้รักกันชนิดจะกลืนกินได้ แต่ความรักมีอุปสรรคจากแม่ฝ่ายหญิงไม่ยินยอม ทั้งสองจึงพลีชีวิตบูชาความรักตายไปตามกัน ขอพบกันในชาติหน้า ขูลูสั่งนางอั้วว่า อั้วเอย อ้ายไปก่อนชิเอาปี่กับแคน น้องไปลุนให้เอาแหวนกับซ้อง ไปเอ้ย้องเทิงฟ้าม่ายกัน (ขูลู). -
อั้ว
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้จำพวกหนึ่ง มี ๒ ชนิด ชนิดหนึ่ง เรียก ต้นนางอั้ว อีกชนิดหนึ่งเรียก ต้นขูลู ต้นไม้ ๒ ชนิดนี้เป็นพรรณไม้พุ่มสูงขนาดท่วมหัว มีดอกหอมในเวลากลางคืน ต้นขูลูมีลักษณะคล้ายคนถือดาบ ต้นนางอั้วมีลักษณะคล้ายคนเอาเชือกผูกคอ ต้นไม้สองชนิดนี้อยู่ไม่ห่างกัน ถ้าที่ไหนมีต้นนางอั้วต้นขูลูก็อยู่ถัดกันไป. -
อัยิกา
แปลว่า : ย่า แม่ของพ่อ เรียก อัยิกา อย่างว่า พอเมื่อบอระบวนแล้วอัยิกาจอมย่า พาหมู่หลานล่วงเข้าอาฮามกว้างข่วงสมณ์ (ย่า). -
อัยโก
แปลว่า : ปู่พ่อของพ่อ เรียก อัยโก อย่างว่า เสด็ดขาดข้อแล้วเลิกประนมกร จอมเมืองเมือมุ่งความเถิงด้ำ อัยโกแก้วสรวงสางยักษ์ใหญ่มากิน เทื่อนี้กูแต่งฆ่าควายช้างสู่ขวัญ ลูกแล้ว (สังข์). -
อัยกี
แปลว่า : ย่า ยาย อัยยิกา ก็ว่า (ป. อยฺยิกา) อย่างว่า พอเมื่อบรบวนแล้วอัยยิกาจอมย่า พาหมู่หลานล่วงเข้าอาฮามกว้างข่วงสมณ์ (ย่า). -
อัยกะ
แปลว่า : ปู่ ตา อัยโก ก็ว่า (ป. อยฺยก) อย่างว่า เสด็จขาดข้อแล้วเลิกประนมกร จอมเมืองเมือมุ่งความเถิงด้ำ อัยโกแก้วสรวงสางยักษ์ใหญ่มากิน เทื่อนี้กูแต่งฆ่าควายช้างสู่ขวัญ ลูกแล้ว (สังข์) ลูกก็ได้ท่อนท้าวซ้ำใส่แสนนา พ่อเอย ชัยโยแข็งข่มมารมาไหว้ อัยโกแก้วอัยกาก้ำปูมากิน ตูก็มาฮอดไท้จอมเจ้าที่เฮียม นี้แล้ว (ฮุ่ง). -
อัมพวัน
แปลว่า : ป่าหรือสวนมะม่วง อย่างว่า อัมพาต้นเฟืองไปยมหลอด (กา) เฮียมนี้เป็นดั่งมดแดงเฝ้าอัมพามี้ม่วง กินกะกินบ่ได้คอยเฝ้าแต่ใบ (ผญา).