ค้นหา "คือ" 241 - 250 จาก 1148
-
ข้อง
แปลว่า : เครื่องจักสานทำด้วยไม้ไผ่สำหรับใส่ปลา เรียก ข้อง มี 2 ชนิดคือ ข้องพายและข้องลอย ข้องพายใช้พายเวลาไปตึกแหหาปลา ได้ปลาแล้วก็ใส่ในข้องแล้วพายมา ข้องลอยใช้อยู่ในน้ำเวลาไปตึกแหหาปลาต้องใช้เวลานาน ได้ปลาก็ปล่อยปลาลงในข้องลอย แล้วตึกแหต่อไป. -
ขอด
แปลว่า : ขมวด ผมที่ผูกเป็นจุกไว้จอมหัวเรียก ขอดเกล้า อย่างว่า คือคู่ข้าขอดเกล้าโชนขึ้นขอบดอย (สังข์) ผูกใจเรียก ขอดใจ แต่งสารเรียก ขอดสาร ผูกสีมา เรียก ขอดสิม ผูกรักเรียก ขอดเสน่ห์. -
ขัด
แปลว่า : ติดขัด, ไม่สะดวก, ไม่ทำตามเรียก ขัด เช่น ห้ามไม่ให้ทำ เรียกขัดขวาง ไม่ให้ความสะดวก เรียกขัดข้อง ไม่ยอมทำตาม เรียก ขัดแข็ง ไม่เห็นด้วย เรียก ขัดคอ ไม่พอใจหรือผิดใจ เรียก ขัดเคือง สนับสนุนให้ทำ เรียก ขัดท้าย ไม่ร่วมวงกินอาหาร เรียก ขัดพาเข้า. -
ขัน
แปลว่า : สั่ง, ลา การสั่งลาเป็นธรรมเนียมของคนหรือสัตว์ โดยเฉพาะสัตว์ก่อนจะจากไปขัน คือสั่งลาก่อน อย่างว่า นกเขาตู้พรากคู่กะยังขัน กาเวาวอนพรากฮังกะยังฮ้อง น้องพรากอ้ายความเดียวบ่เอิ้นสั่ง คันบ่เอิ้นสั่งใกล้ขอให้เอิ้นสั่งไกล (ผญา). -
ขันตี
แปลว่า : ความอดทน ความอดทนเรียกขันตี ขันตีมี ๓ อย่างคือ ๑ อดทนต่อความลำบาก ๒ อดทนต่อความกรากกรำ ๓ อดทนต่อความเจ็บใจ -
ข่า
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้จำพวกหนึ่ง ในสกุลว่าน ใช้เป็นยาและปรุงอาหารได้ มีหลายชนิด ชนิดที่เกิดตามบ้าน เรียก ข่าบ้าน ชนิดที่เกิดในป่า เรียก ข่าป่าหรือข่าลิง ก็ว่า ชนิดใหญ่เรียกข่าโคม อย่างว่า สับหน่อข่าถืกหน่ออือทือ เหลือแต่คือมันหั้งบ่แม่น (ภาษิต). -
ขางบ้าน
แปลว่า : แม่บ้านที่เอาใจใส่ในกิจบ้านการเรือน เรียก ขางบ้าน อย่างว่า ได้เมียผู้ดีคือสบไถขาง เมียเป็นนางผัวนุ่งผ้าไหม นาแฮ่งใหญ่กล้าซ้ำแฮ่งเหลือ (กาพย์ปู). -
ขาว
แปลว่า : สะอาด, สด ,ใส สีที่มีลักษณะเหมือนปุยนุ่นหรือสำลี เรียก สีขาว อย่างว่า แม่นว่าสังขะราชท้าวเกิดฮ่วมอุทรก็ดี ท้าวก็เพ็งคีงงามเงื่อนพรหมเพียรแต้ม โฉมศรีน้อยดูควรฮักฮูป คือดั่งผลึกแท่งแก้ว กลมเกลี้ยงแข่งขาว (สังข์). -
ขิงฟิง
แปลว่า : คนที่มีหน้าตาลักษณะท่าทางเหมือนลิง เรียก หน้าขิงฟิง อย่างว่า ขิงฟิงหน้าคือลิงสักสาด (บ.). -
ขี้กะตึก
แปลว่า : ตัวตืดเรียก ขี้กะตึก ขี้กะตึกมี 2 ชนิด คือ ขี้กะตึกแป ขี้กะตึกกลม ชนิดตัวแบนเรียก ขี้กะตึกแป ชนิดตัวกลมเหมือนใส้เดือน เรียก ขี้กะตึกกลม.