ภาษาอีสานหมวด "ค" 145 - 154 จาก 975

  • ครอก
    แปลว่า : ปลาที่เกิดพร้อมกันและอยู่ร่วมกันเป็นฝูงๆ เรียก ปลาลูกครอก วัวควายของเราที่ตกลูก เรียก งัวลูกครอก ควายลูกครอก.
  • ครอบ
    แปลว่า : เกี่ยวพัน ผูกมัด คนที่อยู่ร่วมกันโดยฐานเกี่ยวพัน เรียก ครอบ คอบ ก็ว่า อย่างว่า หลิงดูก้ำบูฮานเฮียงคอบ กันนั้น พันธะมิ่งข้าขานเบื้องฝ่ายใด นั้นเด (สังข์).
  • ครอบ
    แปลว่า : ปกครอง คุ้มครอง อย่างว่า นับแต่กุมภัณฑ์ได้จอมพระนางมาคอบหลายขวบเข้าระดูได้แปดปี นั้นแล้ว (สังข์).
  • ครอบ
    แปลว่า : ครอบงำ อย่างว่า คือดั่งเสือลวงได้มิคาลูกมั่ง จริงแล้ว รือจักเถียงท่านแพ้กรรมข้องคอบคีง แลเด (สังข์).
  • ครอบ
    แปลว่า : กลับคืน อย่างว่า โลมลูกแก้วเจ้าแม่ไปดี แด่เนอ พอประมาณคืนคอบเฮือนเห็นหน้า (สังข์).
  • ครอบ
    แปลว่า : บอก เล่า จะไปก็ลา กลับมาก็บอก เรียก ครอบ อย่างว่า ไปให้ลา มาให้คอบ (ภาษิต).
  • ครอบ
    แปลว่า : เพราะ เหตุ อย่างว่า กูมาตามคอบแม่ญิงขี้ฮ้าย (เวส).
  • ครั่ง
    แปลว่า : ชื่อแมลงชนิดหนึ่ง ทำรังโอบกิ่งไม้ รังของมันเอามาต้มเป็นน้ำสีแดงใช้ย้อมไหม น้ำที่ต้มเรียก น้ำครั่ง รังเรียก ขี้ครั่ง ขี้ครั่งใช้ประโยชน์ได้หลายอย่าง เช่นเข้าครั่งมีด เข้าครั่งพร้า.
  • ครัดเคร่ง
    แปลว่า : เคร่งครัด เช่นพระภิกษุปฏิบัติตรงตามพระธรรมวินัยเรียก ครัดเคร่ง อย่างว่า ยาครูเถ้าคลองสงฆ์ครัดเคร่ง ปากและท้องบ่มีไว้เผื่อกิน (บ.).
  • ครัน
    แปลว่า : ถ้า, ถ้าจะ เช่นถ้าจะทำเรียก คันชิเฮ็ด ถ้าจะพูดเรียกว่า คันชิเว้า อย่างว่า คันชิเอาะอ่อมจ้ำอย่าได้ใส่น้ำหลาย มันชิใสแจงแลงบ่เป็นตาจ้ำ (ย่า) คันชิถ่มน้ำลายให้เหลียวเบิ่งปล่อง คันชินั่งย่องย้อให้เหลียวเบิ่งหว่างขา (ภาษิต).