ภาษาอีสานหมวด "ค" 175 - 184 จาก 975
-
ครื่นเคร็ง
แปลว่า : เสียงไม้ล้มทับกัน อย่างว่า เขาแปร่ม้างดงไม้คื่นเค็ง (กา). -
ครุ
แปลว่า : ถังตักน้ำ ถังตักน้ำที่สานด้วยไม้ไผ่ ทาชันผสมน้ำมันยาง เรียก คุ ทำด้วยไม้ไผ่เรียก คุไม้ไผ่ ทำด้วยสังกะสีเรียก คุสังกะสี. -
ครุฑ
แปลว่า : พระยานกเรียก ครุฑ อย่างว่า จักว่าเป็นชาติเชื้อนาถนากแนวเดียว นี้รือ ฮู้ว่าเนาในมนุษย์โลกคนนครกว้าง ฮู้ว่าแกมพงศ์เชื้อนาโคครุฑนาค ไลพี่ไว้ดายดิ้นดั่นเดียว นี้รือ (สังข์). -
ครุฑราชราเช็ง
แปลว่า : พระยาครุฑ อย่างว่า แยงที่ท้าวครุฑราชราเช็ง ภูมีเห็นฮ่ำไฮคนิงน้อย กษัตราเจ้าดาพลแล้วล่วง พระยาครุฑเหลื้อมไหลมั้วมืดมน (สังข์). -
ครุย
แปลว่า : ครีบหลังของปลา เรียก ครุยปลา อย่างว่า ให้ช่างบ้อนเสมอดั่งปลาบึก อย่าได้แปลงครุยลอยดั่งปลาซิวอ้าว (อิน) มันหากเหลือแฮงแล้วปลาบืนยามเดือนสี่ เงี่ยงกะหลุ้ยคุยกะล้มปานนั้นว่าบ่บืน (กลอน). -
ครุวนา
แปลว่า : ดุจ เปรียบเหมือน สิ่งที่คล้ายคลึงกัน นำมาเปรียบเทียบกันเรียก ครุวนา อย่างว่า พาโลนี้พางานสอนยาก เป็นดั่งไม้ท่อนฮ้ายตีขี้ใส่โต (ภาษิต) โลโภโทโสโมโหนี้คือไฟเผาแผ่น คันมันลุกลวกไหม้ดินฟ้าบ่ยัง (กลอน). -
ครูด
แปลว่า : ถู สี เอามือถูที่หน้าอกเรียก ครูดอก คูดทวง ก็ว่า อย่างว่า นางฮ่ำไห้ดิ้นดั่นดอมผัว กุมภัณฑ์เห็นเคียดเค็มคึงกล้า พิษถือบ้าสูญใจเชือบสว่าง มันแกว่งก้าวมือค้นคูดทวง (สังข์). -
ครูบา
แปลว่า : ผู้สอน ผู้อบรม ผู้สอนทั้งความรู้และอบรมให้มีอาจาระมารยาทที่ดีงาม เรียก ครูบา. -
คลอก
แปลว่า : เขย่า ทำให้โยก สะเทือน อย่างว่า ฟ้ามืดเท้าดงขาดไควคลอน. -
คลอง
แปลว่า : รอยตีน เรียก คลองตีน รอยมือ เรียก คลองมือ ทางน้ำไหลเรียก คลองน้ำ ทางคนเดินเรียก คลองคน อย่างว่า เมื่อนั้นพระบาทเจ้าทวนพี่เสด็จไป ตามคลองสังข์ด่วนคนเดินฮ้อน หลิงเห็นพรายพรายน้ำพระคุงคายาวย่าน สังข์สอดเท้าทันหั้นอยู่คอย (สังข์).