ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 131 - 140 จาก 2286

บอกหลายเทือแล้ว คือบ่จือ  แปลว่า บอกหลายครั้งแล้วทำไมไม่จำ ทำไมไม่เข็ด

แนวกินเบิดแล้ว  แปลว่า  อาหารหมดแล้ว

ค่อยๆแหน่ เดี๋ยวมันสิแตกเบิด  แปลว่า  ค่อยๆหน่อย เดี๋ยวก็แตกหมดกันพอดี 

ข่อย แปลว่า ฉัน ,ผม (ใช้แทนผู้พูด)

เจ้า แปลว่า คุณ,เธอ

เพราะฉะนั้น ข่อยกับเจ้า จึงหมายถึง ฉันกับเธอ

เช่น "อีแม่ เห็นหนังสะติ๊กข่อยบ่?"  แม่ตอบว่า "จั๊กแหล่ว"

แปล "แม่ เห็นหนังสติ๊กหนูไหม?" แม่ตอบว่า "ไม่รู้สิ"

เป็นต้น

เช่น "อย่าไปหาจอบเบิ่งเขาเด้อ ระวังเขาสิไหมเอาเด้"

แปลว่า "อย่าไปแอบดูเขานะ เดี๋ยวจะโดนปรับไหม"

เป็นต้น

เซิ๊บๆๆ หมาคาบเกิบ เข้าป่าบักนัด  แปลว่า เชิ๊บๆ สุนัขคาบรองเท้า เข้าป่าสัปปะรด

สัปรด , สับประรด

แต่ละท้องถิ่นเรียกสับปะรดแตกต่างกันออกไป เช่น

• ภาคกลาง เรียกว่า "สับปะรด"
• ภาคอีสาน เรียกว่า "บักนัด" ("หมากนัด")
• ภาคเหนือ เรียกว่า "มะนัด, มะขะนัด, บ่อนัด"
• ภาคใต้ เรียกว่า "ย่านัด, หย่านัด, ย่านนัด, ขนุนทอง, มะลิ" (โดย ย่านัด หรือ หย่านัด มีที่มาจากภาษาโปรตุเกส)

[สัปะรด]

เช่น "บักหล่า อย่าลืมเอาจอกน้ำใส่กระต่าให้พ่อนำเด้อ"

แปลว่า "ไอ้หนู อย่าลืมเอาแก้วน้ำใส่ตะกร้าให้พ่อด้วยนะ"

เป็นต้น

ใซ้ของแล้วบ่เก็บซะซายเต็มเฮือนอยู่  แปลว่า ใช้ของแล้วไม่รู้จักเก็บ วางกระจัดกระจายอยู่เต็มบ้านเลย

เช่น น้ำในแอ่งมันขุ่นแล้ว ให้เจ้าถอกถิ่มสา

แปลว่า น้ำในตุ่ม มันขุ่น ให้เททิ้ง

ถอก (ก.) คือ ลักษณะของการยื่นออก เช่น ข้าวอยู่นาเริ่มถอกแล้วเด้อ หมายถึง ข้าวที่อยู่ในนาเริ่มออกรวง จะมีรวงข้าวยื่นหรือโผล่ออกมาจากกลีบใบ เป็นต้น

เช่น เอาเงินใส่ถงไว้ดีๆ เดี่ยวมันสิเหี่ย

แปลว่า เก็บตังค์ใส่กระเป่าไว้ดีๆ เดี๋ยวมันจะหาย