ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 1311 - 1320 จาก 2286

คำว่า ตันดัง

ยามหนาวมายามใด๋หละเป็นหวัดเป็นไข้ตันดังมาโลด แปลว่า หน้าหนาวมาทีไร เป็นหวัดคัดจมูก

คำว่า ซุมขี้กะตืก

ซุมขี้กะตืกแป สูมาเฮ็ดอีหยังแถวนี้ แปลว่า พวกพยาธิ พวกไม่เอาไหน มาทำอะไรแถวนี้

คำว่า เกิบ

เช่น เจ้าอย่าไปถอดเกิบไว้ทั่วทีปเด้อ หมามันสิคาบเด๊ะ  หมายถึง อย่าถอดรองเท้าไว้ทั่ว เพราะสุนัขมันจะคาบไป

เชิบ เชิบ หมาคาบเกิบเข่าป่าบักนัด ผู้หญิงแลนไล ผู้ซายแลนลัด หมาแลนเข้าวัดเลยบ่ได้ไส่เกิบ

แปลว่า
เชิบๆ สุนัขคาบรองเท้าเข้าป่าสัปปะรด ผู้หญิงวิ่งไล่ ผู้ชายวิ่งไปลัด สุนัขวิ่งเข้าวัดเลยไม่ได้ใส่รองเท้า 

เฮาใส่เกิบ = ฉันใส่รองเท้า  

สูๆเห็นเกิบข่อยถอดไว้นี้บ่
พวกเธอเห็นรองเท้าฉันถอดไว้ตรงนี้ไหม  

ยาไซเกิบเข่าฮ่อง(อย่าใส่รองเท้าเข้าห้อง)  

ปั๊ดโท๊ะ มื้อนี้ปกรณ์ใส่เกิบสีแดงง้ามงาม

แปลว่า โห! วันนี้คุณปกรณ์ใส่รองเท้าสีแดงสวยมากเลย  

คำว่า กวยโต่งเต่ง

ข่อยเห็นบักม่วงหน่วยบักใหญ่กวยโต่งเต่งอยู่เทิงต้น

แปลว่า ฉันเห็นมะม่วงลูกใหญ่แกว่งไปแกว่งมาอยู่บนต้น

คำว่า ก้วยออง

อีหล่า ไปเอากล้วยอีอองมาสู่พ่อเฮากินแน

แปลว่า หนูไปเอากล้วยน้ำว้ามาให้พ่อเรากินหน่อย

คำว่า ก่น

ก่นร่อง แปลว่า ขุดร่อง (น้ำ) ในภาษาอีสานจะออกเสียงว่า ก่นล่อง เพราะภาษาอีสานจะไม่มีการออกเสียงควบกล้ำ ร ล ว จึงออกเสียงคำนี้ว่า ก่น-ล่อง

มื้อนี้ ข่อยไปก่นมันมาต้มให้เจ้ากินแก้เมื่อย เจ้าสิกินบ่ แปลว่า วันนี้ ผมจะไปขุดมัน มาต้มให้คุณกินให้หายเมื่อย คุณจะกินไหม

ไปก่นกบก่นเขียด แปลว่า ไปขุดหากบหาเขียดเพื่อมาทำอาหาร

ก่นส่าง แปลว่า ขุดบ่อน้ำ

คำว่า กิ๋เกี้ยม

บักหล้าเบิ่งดู....กิ๋เกี้ยม....ไต่อยู่ข้างฝา 3 โต

คำว่า ข้าวปุ้น

โอ้ยย อยากกินข้าวปุ้นเด้

แปลว่า อยากกินขนมจีน

คำว่า ขัว-ขวา

พอครูสั่งให้ทุกคนขัวหัน เราก็วิ่งออกจากแถวได้ทันที

ขัวในที่นี้หมายถึงขวานั่นเอง

คำว่า ขาวออกลอก

ขาวออกลอก คือขาวเหมือนไปเปื้อนฝุ่นผง แป้งขาวๆ จนดูขาววอก ซึ่งก็คล้ายๆ กับขาวโอกโลก แต่ขาวออกลอก จะให้ความรู้สึกที่เปื้อนขาวน้อยกว่า เช่น

ลิเก ทาหน้าขาวออกลอก หมายถึง ลิเก ทาหน้าขาววอก

บ่าวหน่อ อยากขาว ไปนอนเกียกลานมัน จนโตขาวออกลอก หมายถึง บ่าวหน่อ อยากผิวขาว จึงไปนอกคลุกลานมันสำปะหลัง จนตัวขาววอก