ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 1791 - 1800 จาก 2286

คำว่า ของแท่
บ๊ะ ของแทร่ ตั้วหนิ แปลว่า โอ้โห ของจริงหวะ (ของแท่ เพิ่ม ร เรือ มาเพื่อเพิ่มอรรถรสในการออกเสียง เป็น ของแทร่ มาจากของแท่ หรือ ของแท้ ในภาษากลาง)
คำว่า มูลมัง
น่าจะสะกดเป็น "มูนมัง" นะครับ ซึ่งจะแปลว่า ทรัพย์สมบัติหรือมรดก เพราะ มูล แปลตามพจนานุกรมได้อีกความหมาย ตัวอย่างสถานที่ เช่น โฮงมูนมังเมืองขอนแก่น
คำว่า จอนฟอน
จอนฟอน หรือ วงศ์พังพอน (Mongoose) ทางเหนือเรียก จ่อน
คำว่า เหลือใจ
เว้ามาหละเหลือใจเด้ แปลว่า พูดมาแล้วมันจุกอกจริง ๆ
คำว่า แต่ง
  • อย่ามาแต่ง หมายความว่า อย่ามากำกับ อย่ามาบอกให้ทำนั่นทำนี่ ไม่ต้องมาบอก เป็นต้น
  • ข่อยแต่งให้เจ้าแล้ว ต้องเว้าตามนี้เด้อ หมายความว่า ฉันเตรียมคำพูดให้คุณแล้ว ต้องพูดตามนี้ ทำตามนี้
คำว่า แซ่บอีหลี
taste ครับท่าน
คำว่า ปากฝ่าว

หลังแปรงฟันแล้วรู้สึกปากฝ่าว

คำว่า อิ่นอ้อย

มีเงินบ่มีคำเฝ้าจาหนีมื้อฮ้อยเที่อ มีคำบ่มีอินอ้อยออยได้กะบ่พัง แปลว่า มีเงินก็ต้องมีทองคำและมีอิ่นอ้อยด้วย

คำว่า ดีแด่
หญิงม่ายผู้หนึ่ง พยายามทำแคนขึ้นจนชำนาญทั้งการทำแคนและการเป่าแคน เป็นเพลงต่าง ๆ จึงอยากไปเฝ้าเจ้ามหาชีวิตที่ข่วงหอคำ เมื่อเป่าแคนถวายพอจบลงแต่ละเพลงก็กราบทูลว่า “เป็นจั่งได๋ ม่วนผู้ข้าบ่” จนถึงเพลงสุดท้ายก็ถามอีกว่า “เป็นจั่งได๋ ม่วนพระทัยบ่” ในที่สุดเจ้ามหาชีวิตก็มีรับสั่งว่า “เทื่อนี้แคนแด่” อยากทราบความหมาย คำว่า "แคนแด่" ขอบคุณค่ะ
คำว่า อั่น

อั่น ๆ ผู้สาวสิไปไส แปลว่า เอิ่ม คนสวยจะไปไหนหรอ