ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 251 - 260 จาก 2286

คำที่มักได้ยินบ่อย ๆ เช่น บักหมานพอก่ำก่า หมายถึง คุณหมานเป็นคนที่ทำอะไร หรือรู้อะไร แบบงู ๆ ปลา ๆ

น้องปูเรียนหนังสือพอก่ำก่า
หมายถึงยังไม่เก่งพอ  

อีหล่า ไปหาข้าวงายมาสู่พ่อเฮากินแหน่

แปลว่า หนู ไปเตรียมอาหารเช้าให้พ่อเราหน่อย

บ่าวบั้งไฟ บักกึ่มเอ้ย พ่อใหญ่ให้ไปเฮ็ดเวียกให้สำนี้กะเฮ็ดบ่ได้

แปลว่า
บ่าวบั้งไฟ ไอ้คนโง่ (ไม่เอาไหน) ตาใช้ไปทำธุระให้แค่นี้ก็ทำไม่ได้

ตัวอย่าง
อีพ่อเกียข่อยแน

คำแปล
คุณพ่อให้หนูขี่หลังหน่อย

ขอบคุณหลายๆเด้อ แปลว่า ขอบคุณมากๆนะ

เป็นคำที่ใช้อย่างทางการมากในอีสาน แปลว่ากลุ่มที่เราพูดถึงสองคนขึ้นไป

บักเท่โตสิไปแก่เข่าส่อยขะเจ้าบ่

แปลว่า เท่แกจะไปขนข้าวช่วยพวกเขามั้ย

เช่น ไม้อีหยังนอ มาแก่นแท้ ตีตาปู กะบ่เข้า แปล.ไม้อะไรแข็งจังตอกตะปูก็ไม่เข้า ้หรือ บ่าวหน่อ ลาวบ่แก่นดอกเฮือนเจ้าของ ลาวไปแก่นอยู่เฮือนผู้สาว พู้น แปล บ่าวหน่อ แกไม่ชอบ(หรือไม่ติด)บ้านตัวเองหรอก แกไปติด(หรือไปชอบ)บ้านแฟนแกโน้น.

1. ข่อง ที่แปลว่า ภาชนะอย่างหนึ่งที่ใช้ใส่ปลา เวลาไปหาปลา ในภาษาไทยอาจเรียกว่า ข้อง

2.ข่อง ในความหมายว่า เกี่ยว แต่ไม่ใช่เก็บเกี่ยว นะ เป็นการ เกี่ยว หรือ สะดุด เช่น

-เวลาไปหาเก็บเห็ดอยู่ในโคก ให่เจ้าย่างระวังๆแหน่เด้อ เดี๋ยวขาสิ "ข่อง" เคียไม้ ล้มปากคาบขี่ดินเด้
-แปลว่า เวลาไปหาเก็บเห็ดในป่า ให้เดินระมัดระวังหน่อยนะ เดี๋ยวจะขาจะไป "เกี่ยว" เถาวัลย์ ล้มปากแตกนะ

หรือ

-มื่อนั่นบ่าวหน่อลาวเมาเหล่าหลาย ย่างเซไปเซมา ขา "ข่อง" กัน ล้มหัวสักตกน้ำ ต้าม
-แปลว่า วันนั้นบ่าวหน่อ แกเมาสุราอย่างหนัก เดินเซไปเซมา "สะดุด" ขาตัวเอง ล้มหัวคะมำ ตกน้ำ ตู้ม
 

สมัยโบราณยังไม่มีไฟฟ้าใช้ ชาวบ้านจะใช้ขี้กะบองส่องไฟ

หมายถึง

สมัยก่อนที่ยังไม่มีไฟฟ้า ชาวบ้านใช้ยางไม้จุดไฟ เพื่อส่องสว่าง

ตัวอย่าง: เป็นหยังเด็กน้อยคือขี้ค้านเฮ็ดการบ้าน 

คำแปล: ทำไมเด็กๆจึงขี้เกียจทำการบ้าน