ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 10 - 19 จาก 2286
เช่น กั้งโกบส่องหา ยามใด๋เจ้าสิมาน้อ
แปลว่า เอามือป้อง แล้งมองหา ว่าเมื่อไหร่เจ้าจะมา
การกั้งโกบคนอีสานจะใช้ เวลาที่อยู่กลางแดด เพื่อเป็นการบังแดดเวลามองไปในที่ต่างๆ
พ่อใหญ่อำเภอเลาพ้อสาวผู้หนึ่ง ง๊าม งาม ดีเหมิด เสียอย่างเดียว ปากกืก เว้าบ่ได้
แปลว่า
พ่อเฒ่าอำเภอ (ชื่ออำเภอ) แกไปเจอผู้หญิงคนหนึ่ง สวยมาก ดีทุกอย่าง เสียอย่างเดียว เป็นใบ้ พูดไม่ได้
คันเจ้าอยู่เฮือน ให้เกียหมูนำแหน่เด้อ ข่อยสิไปเอาบุญแอว
แปลว่า
หากคุณอยู่บ้าน ให้เอาอาหารให้หมูด้วยนะ ฉันจะไปงานแต่งงาน
ตัวอย่าง มื้อนี้ขายของดีขนาด เกี้ยงตั๊บเลย
แปล วันนี้ขายสินค้าดีเหมือนเทน้ำเทท่าจนหมดเกลี้ยงเลย
เกี่ยวกิน หมายถึง เป็นเหน็บ
ถ้า เป็นเหน็บที่เท้า เรียก เกี่ยวกินตีน แต่ อวัยวะอื่นก็สามารถโดนเกี่ยวกินหรือเป็นเหน็บได้เช่นกัน เช่น เกี่ยวกินมือ เกี่ยวกินแขน เกี่ยวกินขา เป็นต้น
ตัวอย่าง
-บ่าว หน่อเพิ่นพาน้องเป้ยไปวัดไปจังหัน ตอนเพิ่นพาน้องเป้ยไปยามบ้านทางร้อยเอ็ด พอดีมื่อนั่นเป็นมื่อวันศีล ญาคูเลยสวดมนต์ โดนจักหน่อย พอสิลุกเมือบ้าน น้องเป้ยขั่นลุกบ่ขึ้น ขาเพิ่นจังไปเหมิด ย่อนว่า "เกี่ยวกินตีน" เพิ่น
แปลว่า
-บ่าว หน่อแกพาน้องเป้ยไปวัดไปถวายภัตราหารเช้า ตอนแกพาน้องเป้ยไปเยี่ยมบ้านที่ร้อยเอ็ด พอดีวันนั้นเป็นวันพระ พระครูเลยสวดมนต์ นานสักหน่อย พอจะลุกกลับบ้าน น้องเป้ยลุกไม่ขึ้น เท้าแกเกร็งไปหมด ก็เพราะว่า "เหน็บกินเท้า" แก
อ้ายเคน : การบ้านของข่อยหายไปไสแล่ว? แปลว่า การบ้านของฉันหายไปไหนแล้ว
คำแก้ว : ข้อยลอกอยู่ แปลว่า ฉันกำลังลอกอยู่
อ้ายเคน : ขั่นสั่นเอาไปส่งครูให้นำแหน่เด้อ แปลว่า ถ้าอย่างนั้นเอาไปส่งครูให้ด้วยนะ
ขาวออกลอก คือขาวเหมือนไปเปื้อนฝุ่นผง แป้งขาวๆ จนดูขาววอก ซึ่งก็คล้ายๆ กับขาวโอกโลก แต่ขาวออกลอก จะให้ความรู้สึกที่เปื้อนขาวน้อยกว่า เช่น
ลิเก ทาหน้าขาวออกลอก หมายถึง ลิเก ทาหน้าขาววอก
บ่าวหน่อ อยากขาว ไปนอนเกียกลานมัน จนโตขาวออกลอก หมายถึง บ่าวหน่อ อยากผิวขาว จึงไปนอกคลุกลานมันสำปะหลัง จนตัวขาววอก
