ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 188 - 197 จาก 2286

คำว่า ลื่น

ลื่นบ้านลื่นเมือง แปลว่า เกินหน้าเกินตาชาวบ้าน

ขี้ดื้อลื่นบ้านลื่นเมือง แปลว่า ดื้อมากผิดไปจากคนทั่วไป

คำว่า หยุม

หยุม เช่น แหลวหยุมไก่น้อย มันเอาเล็บของมันจับ อย่างว่า แม่นว่าแหลวหลวงเถ้าฟานโตนตัวพี่ ก็ดีฮุ้งแฮ่วแผ้วฟานบี้กระออกหลวง แนวสูฮ้ายจังไฮแพ้เพื่อน จริงดายยาได้ชิงชูดหย้ำหยุมเคี้ยวโคบเต็ง เพื่อนเนอ (สังข์).

คำว่า หล่อ

หล่อแฮง แปลว่า หล่อมาก

คำว่า แหน่

ได้หยังมาแหน่ แปลว่า ได้อะไรมาบ้าง

#แหน่ , #เเหน่

คำว่า หมาน

รวย ได้มาก ทำนาได้ข้าว เรียก หมานเข้า ไปค้าขายได้เงิน เรียก หมานเงิน ไปหากบได้กบ เรียก หมานกบ ไปใส่ต้อนใส่ลี่ได้ปลา เรียก หมานปลา อย่างว่า ไซหลังหล้าบ่หมานปลานำเพิ่น ถืกกะใส่ไว้บ่ถืกกะใส่ไว้ตามแต่กะเยิมปลา (ภาษิต) ไซหลังหล้าบ่หมานปลาถืกแต่เต่า ไปยามแต่เช้าเช้าคลำพ้อว่าแม่นโพน โนนโนนมีแต่หญ้าทางหน้าไซมีแต่ยุ้งฮากไผ่ ทางในมีแต่ยุ้งคือกุ้งชิแกว่นดี (ผญา).

คำว่า หึ

หึ บางทีก็ออกเสียงยาวเป็น หื่อ ความหมายคือ "ไม่" ในภาษากลาง 

นาย ก : เจ้าสิไปนำข่อยบ่ (คุณจะไปกับฉันไหม)

นาย ข : หึ ๆ บ่ไปดอก เจ้าไปผู้เดียวโลด (ไม่ ๆ ไม่ไปหรอก คุณไปคนเดียวเถอะ)

หื่อ ๆ ข่อยบ่เอานำดอก (ไม่ ๆ ฉันไม่เอาด้วยหรอก)

เนื่องจากเป็นคำปฏิเสธ เวลาพูดว่าหึผู้พูดมักจะแสดงออกเป็นกิริยาท่าทางด้วย เช่น ส่ายหน้า เป็นต้น

คำว่า อึด

แฮงอึด แฮงอยาก ทุกข์ยากหลาย แปลว่า ยิ่งอดอยาก ทุกข์ยากมาก

คำว่า ซวดซวด

หมู่เฮาซวดซวดแน แปลว่า เอ้าพวกเราปรบมือดีใจกันหน่อย

ซวดซวดแนพี่น้อง แปลว่า ปรบมือดีใจกันหน่อยพี่น้อง

คำว่า แฮะ

เดินเฉียด เรียก ย่างแฮะ

นั่งใกล้ เรียก นั่งแฮะ

ยืนชิดกัน เรียก ยืนแฮะ.

คำว่า ไฮ่

ไกลกะขอให้ไกลแต่หน้า ฮั่วไฮนาสวน  แปลว่า  ไกลก็ขอให้ไกลกันเฉพาะรั่ว ไร่นา 

ไกลกะขอให้ไกลแต่มวลหมู่เฮือนกับเล้า  แปลว่า ไกลขอให้ไกลแต่กาย บ้าน ยุ้งฉาง

ส่วนว่าวาจาเว้าสองคนเฮาอย่าได้ห่าง  แปลว่า  ส่วนคำพูดคำจาของเราอย่าได้ห่างกัน

แม่นสิอยู่ต่างบ้านคำเว้าอย่าห่างกัน  แปลว่า  ถึงจะอยู่คนละที่ให้เราพูดถึงกันไม่ห่าง