ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 420 - 429 จาก 2286

นาผืนนี้มันเป็นมูลมังอีพ่ออีแม่  แปลว่า  ที่นาผืนนี้เป็นมรดกตกทอดมาจากพ่อแม่

เช่น มันเป็นมันมันคือดื้อบ่ฮู้จักความแท้

แปลว่า มันเป็นอะไร ทำไมไม่รู้เรื่องรู้ราวเลย

เช่น คนแบบนั้น ข่อยบ่หัวซามันดอก

แปลว่า คนแบบนั้นฉันไม่ใส่ใจมันหรอก

ยกลังไปวางเทิบ ๆ กันไว้ มันสิได้บ่ฮก หมายความว่า ยกกล่องกระดาษไปซ้อน ๆ กันไว้ จะได้ดูไม่รก

โคตรแม่มึงเอ้ยบักห่านิ  แปลว่า โคตรแม่มรึงไอ้ห่นี่ (เป็นคำด่าที่ไม่สุภาพ)

งวกหน้ามาทางพี้  แปลว่า หันหน้ามาทางนี้

งวกหน้าไปทางพุ้น  แปลว่า  หันหน้าไปทางนู้น 

เจ้าอย่างวกหน้ามาเด๊ะ  แปลว่า  อย่าหันหน้ามานะ 

งวกซ้าย งวกขวา  แปลว่า  หันซ้าย หันขวา 

เช่น 

งะประตูออกจักหน่อยแหน่  แปลว่า  แง้มประตูออกหน่อย

หึย ข่อยบ่มักลาวดอก หน้าคือแบ้หนิ  แปลว่า  ไม่ชอบเขาหรอก หน้าตาไม่ดี

อารมณ์เดียวกันกับ หน้าปลวก หน้าแพะ ส่วนคำว่าแบ้ในภาษาอีสาน หมายถึง "แพะ" สายพันธุ์เลล็ก นิยมเลี้ยงไว้เป็นอาหารในภาคอีสาน กินหญ้า และใบไม้เป็นอาหาร

"หน้าแบ้" ก็เลยถูกเอามาเปรียบเทียบกับคนที่ หน้าตาไม่ดี ไม่น่ามอง ไม่มีจุดเด่น อัปลักษณ์ ก็ว่า

คำอื่นๆ ที่มีความหมายเปรียบเปรยเหมือนกันเช่น "หน้าปลวก"  "หน้าแย้" เป็นต้น

ต้นยูงหักถ่อง แปลว่า ต้นพะยูงหักเป็นสองท่อน

อ้ายไปเก็บเห็ดอยู่โคก ได้หมากแงวมาฝากบักหลายเลย แปลว่า พี่ไปเก็บเห็ดในป่า ได้คอแลนติดมือมาเยอะเลย