ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 1531 - 1540 จาก 2286

คำว่า ม่อ

ม่อหละเบาะเดี๋ยวหนิ มันคือนานฮอดแท้  แปลว่า ใกล้จะถึงหรือยัง ทำไมมันถึงช้าจัง

คำว่า หล้า

น้องหล้า แปลว่า น้องคนสุดท้อง

คำว่า คือแหน่จั๊กหน่อย

เช่น แบบนี้แหน่ค่อยคือแหน่จั๊กหน่อย แปลว่า แบบนี้ค่อยดีขึ้นมาหน่อย

คำว่า คาด

คาดสิเจ็บ แปล่ว่า คราว (ดวง) คนจะเจ็บ (อกหัก)

คำว่า ผักขะแยง

ไปล้างผักขะแยงมาให้แม่ใส่อ่อมแน่หล่า แปลว่า ล้างผักแขยงให้แม่หน่อยลูก แม่จะเอาไปทำเมนูอ่อม

ดูเพิ่มเติม ผักกะแยง

คำว่า งิกงิก

ขี้กะปอมตอนเงางิกงิก แปลว่า กิ่งก่าตัวเล็กผงกหัว

คำว่า งุมงอง

ชื่อนกชนิดหนึ่ง ขนสีดำเป็นจุด ๆ เรียก นกงุมงอง นกมุม

คำว่า ดง-ตั้งไฟอ่อนๆ

เช่น ข้าวยังบ่สุกดีเอาไปดงอีกจั๊กหน่อยให้มันสุกๆ แปลว่า เอาข้าวไปตั้งไฟอุ่นๆเพื่อให้สุกเต็มที่

เพิ่มเติม : การดงข้าวในที่นี้เพื่อทำให้ข้าวสุกเต็มที่ คนอีสานหุงข้าวด้วยวิธีการต้มก่อนพอน้ำเริ่มเดือดข้าวเริ่มใกล้จะสุกจะรินน้ำออก (ถ้าไม่รินน้ำออกจะเปื่อยกลายเป็นข้าวต้ม) หลังจากที่รินน้ำออกแล้วก็ตั้งไฟอ่อนๆต่อไปอีกเพื่อให้ข้าวสุกและกลายเป็นข้าวสวย การตั้งไฟต่อไปเพื่อให้ข้าวสุกเรียกว่าการ "ดง" นั่นเอง 

คำว่า เติ่งเคิ่ง

เช่น กระด้งหรือกระเบียนที่สานยังไม่แล้ววางไว้บนขื่อ เรียก ค้างเติ่งเคิ่ง.

คำว่า ไน

1.) เครื่องปั่นฝ้าย เรียก ไน หลา ก็ว่า อย่างว่า เหล็กในบ่มีหลาแล้วชิกลายเป็นเหล็กส่วน มีผัวบ่มีลูกเต้าเขาชิเอิ้นแม่หมัน มีครรภ์บ่มีผัวช้อนมานทางเขาชิว่า มีลูกมีย้อนชู้เชาชิเฮื้องใส่ทาง (ย่า).

2.) ชื่อสุนัขป่าจำพวกหนึ่ง เรียก หมาใน หมาจิ้งจอก หมาจิกจอก ก็ว่า.