ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 31 - 40 จาก 2286

หย่างไปนำทางแนมเห็นแต่ก้อนหินว่าง โข่ โล่ เข่ เล่ เต็มทางอยู่ ไปกะบ่ ได๋ มีแต่ก้อนหิน กะ หยัง ล่ะ ๆ

ควย ถ้าเป็นคำนาม จะหมายถึง ควาย หรือ กระบือ 

แต่ในที่นี้ ควย หมายถึง โยก โยกเยก โคลงเคลง
เช่น

-แข่วควย หมายถึง ฟันโยก
-ลมพัดแฮงจนเสาเฮียนควย หมายถึง ลมพัดแรงจนทำให้เสาบ้านโยก
-หัวควย หมายถึง หัวโยกหัวคลอน

ตัวอย่างประโยค

-บ่าวหน่อพาน้องกระแตไปต่อยบักขามแป แต่ต้นบักขามแปมันสูงใช่ไม่คันก๋อต่อยบ่เถิง กะเลยพากันหาเกินไปก่ายขึ้น น้องกระแตเป็นคนจับ อ้ายหน่อเป็นผู้ขึ้น แต่อ้ายหน่อเลาย่านตก กะเลยบอกน้องกระแตจับเกินให่แน่นๆอย่าสะให่มัน "ควย" เด้อ เดี๋ยวอ้ายสิตก พะนะ

แปลว่า

-บ่าวหน่อพาน้องกระแตไปเก็บมะขามเทศ แต่ต้นมะขามเทศมันสูง ใช้ไม้ตะขอสอยไม่ถึง ก็เลยพากันหาไม้มาทำเป็นบันไดพาดปีนขึ้น ให้น้องกระแตเป็นคนจับ อ้ายหน่อเป็นผู้ปีน แต่อ้ายหน่อแกกลัวตก ก็เลยบอกน้องกระแตให้จับกระไดให้แน่นๆอย่าให้มัน "โยก" นะ เดี๋ยวอ้ายหน่อจะตก พะนะ

หรือ -อ้ายซาญพาน้องตั๊กไปขี่รถสักกะยานเล่น อ้ายชาญเป็นคนถีบให่น้องตั๊กซ่อน สองคนมีแต่คนใหญ่ๆหนักหลายจนล่อสักกะยานลูกปืนแตก ล้อ "ควย" ก๊อกแล่ก ก๊อกแล่ก ไป

หมายถึง

-พี่ชาญพาน้องตั๊กไปขี่จักรยานเล่น พี่ชาญเป็นคนถีบให้น้องตั๊กเป็นคนซ้อนท้าย ทั้งสองคนมีแต่คนตัวใหญ่ๆน้ำหนักมากจนล้อจักรยานรับน้ำหนักไม่ไหวจนลูกปืนล้อแตก จนล้อ "โคลงเคลง" ไปมา

ลูกซายเจ้า มันคือหน้ามึนคักแน่ แปลว่า ลูกชายของท่านเกเร หน้าด้านที่สุดไม่มีใครเปรียบ

คำที่มีความหมายใกล้เคียง : คักแท้, คักอีหลี, คักกะด้อกะเดี้ย

ฝนตกแฮง อย่าลืมเอาคันจ้องไปนำเด้อ หมายถึง ฝนตกหนัก อย่าลืมติดร่มไปด้วย

อย่าแลนออกไปถนน รถสิตำ หมายความว่า อย่าวิ่งออกไปถนน เดี๋ยวรถจะชน

เช่น ต้นไม้ใหญ่หงำนา หมายความว่า ต้นไม้ใหญ่ในนาบดบังแสดงแดดไม่ส่องลงถึงข้าวในนา

เช่น บ่อยากอยู่ใกล้ ย่านมันหงำ หมายความว่า ไม่อยากเดินไปกับเพื่อน เพราะกลัวว่าความหล่อของเพื่อนจะบดบังความหล่อของตัวเอง

อย่ามาใกล้เด้อข่อยหนหวย หมายความว่า อย่ามาใกล้ได้มั้ย ฉันกำลังหงุดหงิด

ดูเพิ่มเติม หุนหวย

แล่นกิ่นติ่น

กระพ้อม หมายถึง อุปกรณ์ที่มีไว้สำหรับเก็บข้าวเปลือกที่ฟัดออกมาแล้วมาเก็บไว้เพื่อไว้ขาย หรืไว้เพาะปลูกอีกคาว กระพ้อมถือว่าเป็นอุปกรณ์ที่หายากมากในสมัยนี้ เพราะปัจจุบันเมื่อเก็บเกี่ยวข้าวเสร็จก็จะนำไปขายให้กับโรงสีเลย กระพ้อมนั้นจะมีขนาดเล็กกว่ายุ้ง ทำจากไม้เนื้ออ่อน หรือ ไม้ไผ่ ในการสานให้เป็นวงสูงมีขนาดพอเหมาะเพื่อไว้เก็บข้าว สมัยก่อนใช้กระพ้อมไว้เก็บข้าวแทนการมียุ้งเพราะยุ้งต้องสร้างและ เปลืองพื้นที่มากจึงใช้กระพ้อมแทน แต่ในปัจจุบันเราไม่ค่อยสามารถพบเห็นกันได้บ่อยหรือบางคนอาจไม่เคยพบเห็นเลย

เครื่องประดับขาเรียก กล้องขา หล่อด้วยเงิน คำ หรือทองนาก ทำเป็นรูปกลมหรือรูปสี่เหลี่ยม ชนิดกลวงข้างใน เรียก กล้องขาโข่ง ชนิดไม่ กลวงเรียก กล้องขาตัน กอกขา ก็เรียก