ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 31 - 40 จาก 2286

คำว่า กะโป๋

มาเฮ็ดตาลอยอยู่นี่ กูสิเอากะโป๋งุมหัวเอาเด้หล่ะ
แปลว่ามาทำตาลอยละห้อยอยู่ทำไม เดี๋ยวจะเอากะลามะพร้าวตีหัวเอานะ

คำว่า กะแลม

ซื้อกะแลมมาให้แหน่เด้อ
แปลว่า ซื้อไอศครีมมาให้หน่อยนะ

( คำเก่า ที่ลาวยังใช้อยู่)

คำว่า กะเสินว่ะ

"เด็กน้อยสมัยนี้พ่อแม่บอกสอนมันกะบ่ฟังความดอก กะเสินว่ะสิเป็นผู้อื่นเว้า น้อ!"
แปลว่า "เด็กวัยรุ่นสมัยนี้พ่อแม่ว่ากล่าวตักเตือนก็ไม่เชื่อฟัง นับประสาอะไรกับคนอื่นจะมาว่ากลาว"

คำว่า กัดแข่วบืน

บ่าวรุทธิ์สิกัดแข่วบืนอีกจักปีกะสิเซาดอก เมื่อยแล้ว

แปล
(ผม) จะกัดฟันสู้ทำงานอีกสักปีก็คงจะหยุด เพราะเหนื่อยมากแล้วครับ

คำว่า ก่องจ่อง

เช่น อย่าไปเต้นก่องจ่องเลาะนั่นเดี๋ยวกะถืกขวดฟาดหัว แปลว่า อย่าไปเต้นท่าทีกวนๆดูแล้วไม่เข้าตา เดี๋ยวจะมีเรื่อง 

หรือเซาเฮ็ดเด็กน้อยพอก่องจ่องให้ผู้ใหญ่เขาเฮ็ด แปลว่า เป็นเด็กยังไม่ชำนาญให้ผู้ใหญ่ที่ชำนาญกว่าเขาทำ

คำว่า ก้อนเส่า

สมัยโบราณเวลาจะทำกับข้าวเขาจะนำ ก้อนหินขนาดพอเหมาะสมมาวางไว้เป็นสามมุมพอวางหม้อแกงได้พอดีๆกับก้นหม้อ แล้ก่อไฟทำกับข้าว เขาจึงเรียกหินสามก้อนว่าก้อนเส่า แต่ถ้าวางก้อนหินวางไว้คนละทิศละทางเขาก็จะเรียกก้อนหินเหล่านั้นเป็นก้อนหินธรรมดาๆ แต่ถ้านำมาวางไว้ ทั้ง 3 มุม ใกล้กันพอวางหม้อแกงได้พอเหมาะเขาจะเรียกว่าก้อนเส่า

คำว่า กะด้อกะเดี่ย

ตำบักหุ่งครกนี้ มันคือมาแซบ กะด้อกะเดี้ยแที

แปลว่า ส้มตำครกนี้อะไรจะอร่อยขนาดนั้น

เป็นคำที่ใช้ย้ำ

มื้อนี้เจ้าสิเฮ็ดงานหยั๋งกะด้อกะเดีย บ่เซากินเข่าติ 

บ่าวหน่อ เจ้ามามากะด้อกะเดี้ยอีหลี เฮ็ดwebsite มาอย่างมวน
แปลว่า
บ่าวหน่อ คุณช่างเหลือเกินจิงๆ ทำ website ออกมาอย่างสนุกสนาน 

#กระด้อกระเดี้ย

คำว่า กะโพก

ช่วงนี่ไกล้สิฮอดเดือนสิบเอ็ดแล้ว ไกล้สิออกพรรษา ยามมื่อแลงกะสิได้ยินเสียงเด็กน้อย จูด "กะโพก" ดังตู้มต้ามตู้มต้ามอยู่ หรือบางคนกะปล่อยโคมไฟขึ้นฟ้า ผู้ใหญ่กะให่บอกลูกบอกหลาน ว่าให่เล่น "กะโพก" อย่างระมัดระวัง อย่าสะดึกใส่กัน โดยเฉพาะ "กะโพก" สามเหลี่ยม มันแตกแฮงคัก

หมายความว่า
ช่วงนี้ก็ไกล้จะถึงเดือนสิบเอ็ดแล้ว ไกล้จะออกพรรษา ยามเวลาเย็นก็จะได้ยินเสียงเด็กๆ จุด "ประทัด" ดังตู้มต้ามตู้มต้ามอยู่ หรือบางคนก็ปล่อยโคมไฟขึ้นฟ้า ผู้ใหญ่ก็ให้บอกลูกบอกหลานหน่อนนะ ว่าให้เล่น "ประทัด" อย่างระมัดระวัง อย่าโยนใส่กัน โดยเฉพาะ "ประทัด" สามเหลี่ยม มันแตกรุนแรงมาก

คำว่า กับไฟ

เอากับไฟมาให้แหน่
แปลว่า เอาไม้ขีดมาให้หน่อย
เป็นภาษาเก่า ปัจจุบัน ใช้ ไม้ขีด

คำว่า ก้าน

อีสานตอนบน ใช้คำว่า"ก้าน" อีสานตอนล่าง ใช้คำว่า "ไต้"
ความเดียวกัน คือการส่องสัตว์
เช่น ก้านกบ ก้านเขียด ก้านหนู
คำแปล
ส่องกบ ส่องเขียด ส่องหนู