ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 470 - 479 จาก 2286

คำว่า เกือ

ไปเอาข้าวไปเกือหมาให้หน่อย
แปลว่า ไปเอาข้าวไปให้หมากินหน่อย
คำว่า เกือ จะใช้กับสัตว์เลี้ยง ไม่ใช้กับคน ถ้าใช้กับคนจะพูดในเชิงดูถูก เช่น
พ่อแม่มึงบ่เลี้ยงบ่เกือบ้อ
แปลว่า พ่อแม่มึงไม่ดูแลเลี้ยงดูหรือ
แต่ถ้าพูดว่า เลี้ยงเหลือ เกืออิ่ม หมายถึง การเลี้ยงดูเป็นอย่างดี

ใช้เหมือนกับคำว่าว่า "เกีย" 

คำว่า ขนคิงลุก

ตัวอย่าง
บ่าวรุทธิ์กับน้องจีจ้าพากันย่างผ่านป่าซ้าเผาผีหลอก น้องจีจ้าบอกว่าย้านหลาย บรึ๊ยย ขนคิงลุกพะนะ อ้ายรุทธิ์ถ่าจีจ้าแน

แปล
หนุ่มรุทธิ์และน้องจีจ้าเดินมาด้วยกัน ผ่านป่าช้าที่เขาใช้เผาศพ น้องจีจ้าบอกว่ากลัวมาก ขนลุกตั้งหมดแล้ว พี่รุทธิ์เดินรอจีจ้าด้วยนะ จีจ้ากลัว ว่าซ้าน เหอะๆๆ

คำว่า ขั่ว

อ้ายหน่อแข่วดีหลายหย่ำไนบักขามขั่วก้วดก้วด ได่ยินแล้วเข็ดแข่วอีหลี้ 
ปาดพ่อใหญ่บูลย์ เฒ่าแล้วขบไนบักขามขั่วบ่ได่ เพิ้นย้านแข่วเพิ้นร่อน 

คำแปล : พี่หน่อมีฟันที่แข็งแรงเคี้ยวเม็ดมะขามที่เอาไปคั่วจนสุกแล้วเสียงดัง ได้ฟังแล้วเสียวฟัน จริงๆ

คำว่า ขาวออกลอก

ขาวออกลอก คือขาวเหมือนไปเปื้อนฝุ่นผง แป้งขาวๆ จนดูขาววอก ซึ่งก็คล้ายๆ กับขาวโอกโลก แต่ขาวออกลอก จะให้ความรู้สึกที่เปื้อนขาวน้อยกว่า เช่น

ลิเก ทาหน้าขาวออกลอก หมายถึง ลิเก ทาหน้าขาววอก

บ่าวหน่อ อยากขาว ไปนอนเกียกลานมัน จนโตขาวออกลอก หมายถึง บ่าวหน่อ อยากผิวขาว จึงไปนอกคลุกลานมันสำปะหลัง จนตัวขาววอก

คำว่า แข่งแดดแข่งฝน

แข่งแดด แข่งฝน หมายถึง ตากแดดตากลม

คำว่า แข่ว

แข่วหัก 
แปลว่าฟันหัก

ปวดแข่วแฮงๆเด้ แปลว่า ปวดฟันมาก  

อิหยั๊งติดแข่ววะ..เอาไม้จิ้มแข่วมาให้แน่หล่า 

แปล ??อะไรติดฟันเราน้อ..นี่เธอไปเอาไม้จิ้มฟันมาให้หน่อยสิ 

คำว่า ขี้ถี่

คนขี้ถี่ คือ คนขี้เหนียว

ตัวอย่าง
อ้ายอั่นนี่เลาคือมาขี้ถี่แท้ แปลว่า พี่คนนี้ทำไมมาขี้เหนียวจัง

คำว่า คาดสิได้

คาดสิได้ มีแต่ผู้เอามาให้

แปลว่า เวลาจะได้ มีแต่คนเอามาให้

คำว่า ค่าคาย

ค่าคายมีหยังแหน่ 
แปลว่า ค่าครูมีอะไรบ้าง

คำว่า คนผู้ห่าย

คนผู้ฮ้าย คือ คนขี้เหล่, คนหน้าตาไม่ดี, คนไม่หล่อ, คนไม่สวย

ตัวอย่าง
หล่านางเอย คนผูฮ้ายคืออ้าย กินข้าบ่ายกบตัวหล่ะนาง
แปลว่า
น้องนางเอย คนหน้าตาไม่ดี รูปไม่หล่ออย่างพี่ กินข่าวกับกบนะครับ

บ่าย คือ การปั้นข่าว แล้วมีอุปกรณ์บ่าย หรือ กับข้าว แล้วเดินกิน ไม่ได้นั่งกินอย่างเป็นกิจลักษณะ