ประโยคสนทนาภาษาอีสาน 424 - 433 จาก 2286

คำว่า ข้าวดอ

อธิบายก่อนนะครับ
ข้าวดอ หรือ ข้าวพันธุ์เบา จะมีลักษณะทั่วไปเหมือนพันธุ์ข้าวทั่วไป แต่จะมีลักษณะเด่นดังนี้
1. น้ำหนักเบากว่า ในปริมาณที่เท่ากัน
2. จะใช้เวลาในการออกดอกออกผลเร็วกว่าข้าวพันธ์ปรกติ (ข้าวใหญ่) ประมาณ 1 -2 เดือน ดังนั้นต้องรีบเกี่ยวข้าว หากปล่อยไว้นาน ข้าวจะขอบ (เม็ดจะหลุดออกจากรวงข้าวง่าย หรือ ก้านเมล็ดข้าวจะเปราะ ขอบ คาดว่า จะมาจาก กรอบ นั่นแหละ)
3. มีทั้งข้าวเหนียวและข้าวจ้าว
4. ไม่นิยมนำมาขาย เพราะมันให้น้ำหนักน้อยกว่า ส่วนใหญ่นิยมปลูกรับประทานมากกว่า


บ่าวหน่อ เลาปลูกข้าวดอไว้ถ่าต้อนพี่ต้อนน้องชมรมอีสานจุฬาฯ เลาอยากให่พี่น้องชมรมได้กินข้าวก่อนซาวบ้านเพิ่น
แปลว่า
บ่าวหน่อ แกปลูกข้าวพันธ์เบา ที่สามารถเก็บเกี่ยวได้เร็ว ไว้ต้อนรับพี่น้องชมรมอีสาน จุฬาฯ แกอยากให้พี่น้องชมรม ได้รับประทานข้าวก่อนชาวบ้านเขา

คำว่า กระบม

กระบมใช้สำหรับส่ายข้าวเหนียว หมายความว่า กระบมช้สำหรับคนข้าวเหนียวนึ่งเพื่อให้ไอน้ำและความร้อนออกจากข้าวก่อนนำไปใส่กระติบข้าว

คำว่า กระโบม

กระบมใช้สำหรับส่ายข้าวเหนียว หมายความว่า กระบมช้สำหรับคนข้าวเหนียวนึ่งเพื่อให้ไอน้ำและความร้อนออกจากข้าวก่อนนำไปใส่กระติบข้าว

คำว่า โบม

กระบมใช้สำหรับส่ายข้าวเหนียว หมายความว่า กระบมช้สำหรับคนข้าวเหนียวนึ่งเพื่อให้ไอน้ำและความร้อนออกจากข้าวก่อนนำไปใส่กระติบข้าว

คำว่า ขี้ตั๋ว

ถืกตั๋วจนเมื่อย เจ็บจนแป๋ตาย ชั่ว ย้อนเชื่อคนง่าย แปลว่า โดนหลอกจนเหนื่อย เจ็บจนเกือบตาย โง่เพราะเชื่อคนง่าย

เจ้าอย่ามาขี้ตั๋วข่อยหลาย ข่อยบ่มักคนขี้ตั๋ว แปลว่า อย่ามาโกหกฉัน ฉันไม่ชอบคนโกหก

ดูเพิ่มเติม ขี้ตั๋วตั๋วขี้ตั๋วะตั๋วะขี้ตัวะตัวะ

คำว่า ขี้เหงี่ย

อ้ายคำเราตาแดง ย้อนเราไปจอบเบิ่งผู้สาว อยู่ใต้ล่างเฮือนเขา ขี้เหงื่ย กะเลยเข้าตา พี่คำแกตาแดง เพราะแกไปแอบดูผู้หญิง อยู่ใต้ถุนบ้านเขา ผงหรือฝุ่นก็เลยเข้าตา

ขี้เหงี่ย

บางครั้งถูกค้นหาด้วยคำว่า "ขี้เหยื่อ" แต่จริง ๆ แล้วต้องออกเสียงว่า "ขี้เหงี่ย" หรือ "ขี้ไหง่เหงี่ย

คำว่า ก๊มโก๋ะ

ยายยืนก๊มโก๋ะก๊มโก้ย หมายความว่า ยายยืนทำท่าหลังโก่งค่อม

คำว่า กิ่งดิ่ง

ขอบส่างซันกิ่งดิ่ง หมายความว่า ขอบสระชันมาก ๆ

คำว่า เจ้า

เจ้าสิไปไส หมายถึง เธอจะไปไหน

ขันอันนี้เป็นของเจ้า หมายถึง ขันใบนี้เป็นของคุณ

เขามีความหมายกับเจ้า เจ้ามีความหมายต่ออ้าย แปลว่า เขามีความหมายกับเธอ เธอมีความหมายต่อพี่

คำว่า เดิก

เดิกแล้วฟ่าวไปนอน หมายความว่า ดึกแล้วรีบไปนอนได้แล้ว