บทความหมวดหมู่ : คลังความรู้

การไขรู หรือเจาะรูทางเดินไฟของบั้งไฟ

การไขรู หรือเจาะรูทางเดินไฟของบั้งไฟ

เถือด การเจาะรูนี้ ให้เริ่มจากด้านท้ายซึ่งก็คือด้านที่อัด “เถือด” นั่นเอง  โดยใช้เหล็กปากจิ้งจกหมุนเจาะตรงกึ่งกลางกระบอกลงไปเรื่อยๆ จนทะลุหัวบั้งไฟ ซึ่งหมื่อแต่ …
การกระทุ้งบั้งไฟ (บรรจุหมื่อลงบั้งไฟ)

การกระทุ้งบั้งไฟ (บรรจุหมื่อลงบั้งไฟ)

การกระทุ้งบั้งไฟ เตรียมฐานรองสำหรับกระทุ้ง ซึ่งฐานรองนี้ ต้องใช้ไม้เนื้อแข็ง หนาประมาณ2ศอก เซาะรูขนาดให้หัวบั้งไฟเข้าได้ ลึกประมาณ1ศอก เตรียมไม้ตำบั้งไฟ(ไม้กระท …
การเซิ้งบั้งไฟ

การเซิ้งบั้งไฟ

การเซิ้งบั้งไฟ เซิ้ง คือการขับบทกลอนประเภทกาพย์ ด้วยจังหวะและทำนองเฉพาะตัว โดยมีผู้นำขับกาพย์เซิ้ง 1 คน ร้องนำไปทีละวรรค คนที่เหลือก็ร้องตามไปทีละวรรค เซิ้งบั้ง …
ช่วงเวลาและลักษณะพิธีกรรมของบุญบั้งไฟ

ช่วงเวลาและลักษณะพิธีกรรมของบุญบั้งไฟ

ช่วงเวลาทำบุญบั้งไฟ เดือนหก เดือนเจ็ด (เดือนทางจันทรคติ) ซึ่งอยู่ประมาณช่วงเดือนพฤษภาคม – กรกฎาคม ลักษณะพิธีกรรม เมื่อได้ประชุมกำหนดวันจะทำบุญบั้งไฟแล้ว พวกช่าง …
วันจุดบั้งไฟ

วันจุดบั้งไฟ

วันจุดบั้งไฟ ในวันจุดบั้งไฟ ตอนเช้ามีการทำบุญเลี้ยงพระ ตักบาตรถวายภัตตาหาร เลี้ยงดูญาติโยม แล้วแห่บั้งไฟไปรอบพระอุโบสถ เพื่อถวายแด่เทพารักษ์และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ …
พระถั่งโปงแลง คืออะไร

พระถั่งโปงแลง คืออะไร

เป็นคำถามที่หลายๆคนสงสัยและสอบถามกันเข้ามากับประโยคที่ว่า "พระถั่งโปงแลง" หรือ "พระทั่งโปงแลง" ความหมายคืออะไรกันแน่ ขนาดคนอีสานแท้ๆหลายคนก็ยังไม่รู้ว่าหมายถึงอะไร เคยได้ยินก็แต่ "พระถังซัมจั๋ง" ส่วนพระถั่งโปงแลงนั้นก็เคยได้ยินจากเพลงดังของพี่นางศิริพร อำไรพงษ์
ธรรมของพ่อแม่ ตำราประเพณีอีสาน

ธรรมของพ่อแม่ ตำราประเพณีอีสาน

ทั้งลูกเต้าพ่อแม่ก็มีธรรม ปฏิบัติต่อกันอยู่ดีหายร้อน แต่บ่ปฏิบัติตามข่อคุณธรรมดังกล่าว ภาษาไทยเพิ่นกล่าวไว้ เตือนให้จื่อจำ อันว่าพ่อแม่บ่สอนลูกเต้า บอกผีเฝ้ากิน …
คำสอนคนอีสานเรื่อง “หน้าที่ของพ่อแม่”

คำสอนคนอีสานเรื่อง “หน้าที่ของพ่อแม่”

ก่อนหน้านี้เฮาได้นำเสนอคำสอนเกี่ยวกับลูกที่ดีไปแล้ว ผู้ที่จะเป็นพ่อคนแม่คน อีสานโบราณเพิ่มก็มีคำสอนคำแนะนำเขียนเอาไว้เช่นเดียวกัน หน้าที่ของพ่อแม่นั้นมีอยู่หลาย …
คำสอนเกี่ยวกับของเด็กเล่น

คำสอนเกี่ยวกับของเด็กเล่น

ครรลองของคนอีสานมีคำบอกคำสอนตั้งแต่ขั้นตอนการเกิดจนถึงหลังความตาย สอดแทรกข้อคิดต่างๆโดยเอาความเชื่อโยงเข้ามา เพื่อให้มีความน่าเชื่อถือและยึดถือปฏิบัติกันมา เช่น …
การตั้งชื่อตามครรลองอีสาน

การตั้งชื่อตามครรลองอีสาน

วิธีการตั้งชื่อตามธรรมเนียมประเพณีอีสาน มีเขียนบอกเอาไว้ในหนังสือประเพณีอีสานเป็นคำผญา ที่งานอีสานร้อยแปดจึงได้ทำการรวบรวมและคัดลอกมาฝากกันเช่นเคย
ประเพณีคำสอนอีสานว่าด้วยเรื่อง “ลูกที่ดี”

ประเพณีคำสอนอีสานว่าด้วยเรื่อง “ลูกที่ดี”

เรื่องละเอียดลออในทุกๆเหตุการณ์ของคนอีสาน นับว่าเป็นสิ่งที่มีสเน่ห์มากๆ ทำให้เรารู้สึกได้ว่าประเพณีมีความพิถีพิถัน และสะสมองค์ความรู้มาอย่างยาวนาน ภูมิปัญญา ประ …
พิธีกรรม “การสู่ขวัญกรรม”

พิธีกรรม “การสู่ขวัญกรรม”

ขั้นตอนและวิธีการต่างๆหลังจากที่มี “การอยู่ไฟ” หลังจากนั้นก็จะมีการ “ออกกรรม” หมายถึงการเลิกอยู่ไฟ ไม่มีการ “คะลำ” กินคะลำอย …